Nowy Ład może zmienić politykę socjalną. Emeryci niepewni dodatkowych świadczeń

New Deal w 1933 - Nowy Ład w 2021?

Nowy Ład to wciąż tajemnicza, gruntowna reforma całego, dotychczasowego systemu zapowiadana przez rząd Mateusza Morawieckiego. Ekonomista Towarzystwa Ekonomistów Polskich, Aleksander Łaszek spodziewa się tego, że kwota wolna podatku - ta ma zostać zwiększona - nie będzie przysługiwała wszystkim. Ekspert zastanawia się nad tym, jakie jeszcze rozwiązania, poza kryterium dochodowym, może wprowadzić rząd, aby ograniczyć możliwość skorzystania z kwoty wolnej w Nowym Ładzie.

Aleksander Łaszek zastanawia się nad tym, czy zmiany w kwocie wolnej obejmą PIT, ale nie obejmą już składek zdrowotnych na NFZ. Jednocześnie wskazuje, że innym sposobem może być rezygnacja rządu z czternastek, bowiem świadczenia emerytalne zostaną zwolnione z podatku.

- Skoro rząd zapowiada zwolnienie ich z PIT, to może pojawi się argument, że w takim razie 14-stki nie są potrzebne. Oczywiście obecnie tylko możemy zgadywać, jak rząd zamierza wprowadzić zapowiadane rozwiązania, więcej będzie można powiedzieć, gdy poznamy więcej szczegółów - podkreśla w rozmowie z Business Insider.

Nowy Ład intryguje także ekonomistę ING Banku Śląskiego, Rafała Beneckiego. - Wiemy, że pandemia w wielu krajach na świecie, w tym w Polsce, w różnym stopniu zaszkodziła sektorom gospodarki i grupom społecznym, więc jest miejsce na pewne korekty i wsparcie najbardziej dotkniętych - mówi.

Dodaje, że na świecie najbardziej poturbowany przez pandemię jest sektor usług. Z kolei przemysł ma się jeszcze lepiej niż przed pandemią. Co więcej, przez COVID-19 najmocniej na rynku pracy ucierpiały młode osoby, kobiety oraz ci o niskich kwalifikacjach.

[EMBED-11]

Nowy Ład także w emeryturach

- Póki co nie wiemy, na ile program rządowy będzie adresował problemy uwypuklone przez pandemię czy istniejące od lat zniekształcenia jak np. wciąż wysoki klin podatkowy, arbitraż podatkowy wspierający pracowników na działalności gospodarczej, czy duży udział osób na kontraktach śmieciowych albo niedofinansowanie służby zdrowia. Nie wiemy również, jak niektóre zmiany, o których pisze prasa - wysoka kwota wolna w PIT - będą kompensowane w innych miejscach systemu podatkowo - składkowego, czy w ramach samego PIT, a może po stronie wydatków - zastanawia się.

Ekspert wskazuje, że jeśli rząd za pomocą Nowego Ładu odetnie dochody z PIT, to będzie musiał poszukać podatkowych podwyżek w innych sektorach gospodarki. Obecnie PIT stanowi 13 proc. dochodów finansów publicznych oraz 60 proc. dochodów samorządów. Marginalizacja PIT w dużej mierze oznacza odcięcie samorządów od pieniędzy, a to właśnie one odpowiadają za rozwój regionu.

- Polityka fiskalna w ostatnich latach kładła duży nacisk na wzrost transferów socjalnych, o masowym charakterze, za które płacił sektor przedsiębiorstw wyższymi efektywnymi obciążeniami podatkowymi, bez zmian stawek nominalnych - mówi Benecki i dodaje, że zapaść inwestycyjna widoczna jest szczególnie mocno w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw.

W jego ocenie nie ma miejsca na kolejne masowe transfery socjalne w kolejnych latach. Ekspert ING ma nadzieję, że Nowy Ład "będzie dostarczał bodźców do pracy, a nie dezaktywizacji i oferował wsparcie dla osób najbardziej dotkniętych przez pandemię, a nie masowe transfery socjalne", a to wszystko przy zachowaniu stabilnej sytuacji finansów publicznych.

Eksperci zgodnie dodają, że planowane zawieszenie ram fiskalnych przez Unię Europejską może zostać wykorzystane przez Polskę.