Jeżeli przewróciłeś się na śliskim chodniku, należy ci się odszkodowanie. Polacy muszą pamiętać

Zimowe warunki, które potrafią zmienić codzienność przechodniów

Choć kalendarzowa zima startuje dopiero pod koniec grudnia, dla wielu osób zaczyna się zdecydowanie wcześniej. Pierwsze opady śniegu i spadki temperatury sprawiają, że chodniki stają się oblodzone, a codzienna droga do pracy czy sklepu zamienia się w nieprzewidywalne wyzwanie. Piesi coraz częściej mierzą się z sytuacjami, w których jeden nieuważny krok może zakończyć się w najlepszym wypadku stresem, a w najgorszym – poważniejszym urazem.

W takich warunkach nietrudno o drobne incydenty, choć niewiele osób zdaje sobie sprawę, że ich konsekwencje mogą być bardziej złożone, niż wynikałoby z pierwszego wrażenia. Śliska nawierzchnia często traktowana jest jako naturalny element zimowego krajobrazu, ale w rzeczywistości to, co widzimy na chodniku, zdecydowanie nie zawsze jest kwestią przypadku czy kaprysu pogody.

Wielu przechodniów zaskakuje fakt, że pewne instytucje mają obowiązek zadbać o to, aby droga, którą się poruszamy, była w pełni bezpieczna. To jednak temat, który wśród pieszych wciąż nie jest znany na tyle, na ile powinien. Dlaczego? Czy wynika to z braku świadomości, czy może z przyzwyczajenia do zimowych niedogodności, których po latach nikt już nie podważa? I co właściwie dzieje się wtedy, gdy pozornie zwykły upadek okazuje się mieć drugie dno?

Obowiązki, o których wielu zarządców wolałoby nie mówić głośno

Choć dla przeciętnego przechodnia chodnik to po prostu część drogi, w świetle prawa ma on swoje wyraźnie określone zasady funkcjonowania. Właśnie zimą, gdy śnieg i lód utrudniają poruszanie się, te przepisy nabierają szczególnego znaczenia. Rzadko jednak mówi się o tym publicznie, a osoby korzystające z chodników rzadko mają świadomość, kto i w jakim zakresie odpowiada za ich bezpieczeństwo.

Podstawą prawną jest tutaj art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, który wprost wskazuje, że właściciele nieruchomości – a więc także zarządcy budynków, spółdzielnie czy wspólnoty – mają obowiązek regularnie usuwać błoto, lód i śnieg. Chodnik ma być utrzymany tak, by jego użytkowanie nie groziło pieszym wypadkiem.

W praktyce wygląda to różnie. Wiele podmiotów zleca zimowe prace firmom zewnętrznym, choć prawo jednoznacznie wskazuje, że samo zlecenie nie zwalnia ich z odpowiedzialności. Nawierzchnia ma pozostać bezpieczna – niezależnie od tego, kto fizycznie wykonuje pracę.

To jednak dopiero część układanki. Najciekawsze pojawia się wtedy, gdy dochodzi do nieprzyjemnego incydentu. Kto właściwie ponosi odpowiedzialność? Co można zrobić zaraz po upadku? I które działania pieszych mają realny wpływ na dalszy przebieg sprawy?

Kiedy za poślizg należy się odszkodowanie – i jak wygląda to w praktyce

Osoba, która poślizgnie się na nieodśnieżonym czy oblodzonym chodniku, w wielu przypadkach może ubiegać się o odszkodowanie. To możliwe wtedy, gdy miejsce wypadku nie było odpowiednio utrzymane, a stan nawierzchni wskazywał na zaniedbanie ze strony zarządcy.

Aby jednak takie roszczenie mogło zostać uwzględnione, konieczne jest udowodnienie związku między stanem chodnika a zdarzeniem. Oznacza to, że pieszy nie może ograniczyć się wyłącznie do relacji słownej. Najważniejsze jest działanie tuż po upadku:

• zrobienie zdjęć miejsca zdarzenia i stanu chodnika,
• zapisanie danych świadków, jeśli ktoś widział upadek,
• zgłoszenie się po pomoc medyczną, która potwierdzi uraz,

zachowanie uszkodzonych przedmiotów, jeśli doszło do zniszczenia mienia.

Dopiero komplet takich dowodów pozwala rozpocząć proces dochodzenia roszczeń. A możliwości jest więcej, niż przypuszcza większość poszkodowanych. Mogą to być:

• koszty leczenia,
• rehabilitacja,
• zadośćuczynienie za ból,
• zwrot kosztów utraconego mienia, np. telefonu, okularów, zegarka.

Co ważne, aby otrzymać rekompensatę za zniszczone przedmioty, poszkodowany musi wykazać, że uszkodzenia powstały wskutek upadku na źle utrzymanym chodniku.

Warto też pamiętać, że sprawa nie dotyczy tylko pojedynczych przypadków. Każdej zimy dochodzi do licznych zdarzeń, w których zaniedbanie obowiązków przez zarządców prowadzi do realnych kontuzji. Dlatego znajomość swoich praw staje się kluczowa – zwłaszcza wtedy, gdy jedna chwila nieuwagi połączona z nieodpowiednio utrzymaną nawierzchnią może mieć poważne konsekwencje.

Czy zatem zimowy spacer faktycznie może przynieść coś więcej niż tylko poślizgnięcie się? Wszystko zależy od tego, czy wiemy, jakie obowiązki mają ci, którzy odpowiadają za stan chodników – i jak działać, gdy zrobi się naprawdę ślisko.

Zimowe potknięcie może więc oznaczać znacznie więcej niż chwilową niedogodność – często otwiera drogę do działań, o których większość osób nie ma pojęcia. Świadomość obowiązków zarządców i praw przysługujących pieszym staje się kluczowa, zwłaszcza gdy pogoda zaczyna zaskakiwać. Warto pamiętać o tych zasadach, zanim kolejny śnieg przykryje to, czego nie widać na pierwszy rzut oka.