Kupno mieszkania to zawsze wielka chwila, ponieważ jest to często jedna z większych inwestycji w życiu człowieka. Nie zawsze jest ono jednak kupowane dla samego siebie. Często zdarza się, że mieszkania kupowane są dla kogoś. Dzieje się tak chociażby w sytuacjach, gdy rodzice chcą podarować mieszkanie dziecku, które wyjeżdża na studia. Często także dzieci kupują na stare lata swoim rodzicom mieszkanie. Jakich obowiązków trzeba wówczas dopilnować? Darowizna mieszkania – czy należy zgłosić ją do urzędu?
Jak powinna wyglądać darowizna mieszkania?
Czy darowizna mieszkania może zakończyć się tylko na symbolicznym przekazaniu w nowych „czterech ścianach”? Niestety nie, gdyż darowizna mieszkania jest szczególnym rodzajem darowizny, który nie może zakończyć się tylko na podarowaniu konkretnego majątku, jak to ma miejsce w przypadku innych, mniejszych darowizn. W związku z tym, darowizna mieszkania musi zostać potwierdzona umową w formie aktu notarialnego. Warto jednak zaznaczyć, że dzięki wizycie u notariusza nie ma już potrzeby, by zgłaszać taką darowiznę w urzędzie skarbowym, gdyż jest to w gestii notariusza. Brak wizyty w urzędzie skarbowym nie zwalnia jednak z obowiązku uiszczenia odpowiedniego podatku. Wylicza i pobiera go właśnie notariusz, chyba że istnieje możliwość zwolnienia z tego zobowiązania.
Darowizna mieszkania – podatek
Wszystkie darowizny podlegają bowiem podatkowi od spadków i darowizn. Wysokość tego podatku ustalona jest na podstawie stawki. Wyróżnia się kilka rodzajów takich stawek w zależności od grupy podatkowej oraz nadwyżki kwoty wolnej od podatku, która w przypadku darowizny mieszkania zawsze będzie największa. Te podzielone są ze względu na powinowactwo i pokrewieństwo z darczyńcą. W skład pierwszej grupy wchodzą: małżonek, syn, córka, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, ojczym, macocha, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, teściowie. W skład drugiej grupy wchodzą: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni pasierbów, małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków i małżonkowie rodzeństwa małżonków. W skład trzeciej grupy wchodzą wszyscy inni darczyńcy. Wartości kwoty wolnej od podatku dla tych grup to kolejno 9637 zł dla pierwszej, 7276 zł dla drugiej i 4902 zł dla trzeciej. Jak napisano wyżej, każda z tych grup ma określone po trzy stawki procentowe, które zależą od wielkości kwoty o jaką darowizna przekroczyła kwotę wolną od podatku. Największy próg występuje w momencie przekroczenia kwoty wolnej od podatku o 20 556 zł. W związku z tym, że mieszkania swoją ceną i tak znacznie przewyższają tę wartość, w przypadku darowizny mieszkania właśnie ten próg będzie obowiązywał. Wynosi on kolejno 7% dla pierwszej grupy, 12% dla drugiej grupy i 20% dla trzeciej grupy.
Warto jednak zaznaczyć, że w obrębie grupy pierwszej wyszczególnia się także grupę 0. W jej skład wchodzą: małżonek, syn, córka, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, ojczym, macocha. Członkowie tej grupy zwolnieni są z podatku od spadków i darowizn pod warunkiem, że taką darowiznę zgłoszą do urzędu skarbowego.
Należy jednak wiedzieć o tym, że nawet w przypadku członków grupy 0 darowizna mieszkania będzie wiązała się z pewnymi kosztami. Te trzeba będzie ponieść w kancelarii notarialnej. Notariusz pobiera z tytułu sporządzenia aktu notarialnego specjalną taksę notarialną, której stawka waha się w zależności od wartości przedmiotu darowizny. W przypadku darowizny mieszkania zwykle obowiązuje stawka taksy wyznaczona w granicach od 60 000 zł do 1 000 000 zł. Wówczas wynosi ona 710 zł + 1% nadwyżki powyżej 60 000 zł. W przypadkach szczególnie drogich mieszkań, których wartość wynosi od 1 000 000 zł do 2 000 000 zł stawka będzie wynosiła 4 770 zł +0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł. W naprawdę wyjątkowych przypadkach, czyli w momencie, gdy wartość przedmiotu darowizny przekracza 2 000 000 zł, stawka wynosi 6 770 zł + 0,25 % od nadwyżki 2 000 000, jednak nie więcej niż 10 000zł, a w momencie, gdy darowizna jest przekazywana w pierwszej grupie podatkowej, dodatek nie może przekroczyć 7 500 zł.
