biznes finanse video praca handel Eko Energetyka polska i świat O nas
Obserwuj nas na:
BiznesINFO.pl > Emerytura

Emerytura

Emerytura – czym jest? Podstawowe informacje

Emerytura to jeden z fundamentów polityki socjalnej niemalże każdego kraju na świecie. Jest to comiesięczne świadczenie pieniężne, udzielane przez uprawniony organ obywatelom, którzy osiągnęli odpowiedni wiek emerytalny. W Polsce wynosi on 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, a wypłatą należności zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Świadczenie emerytalne jest wypłacane uprawnionym obywatelom dożywotnio, a środki pochodzą z przeszłych i aktualnych składek na ubezpieczenie społeczne. Rzeczone składki opłacać musi każdy przedsiębiorca w Polsce, oraz każdy pracownik – za pośrednictwem pracodawcy. Są one obowiązkowe, a ich wysokość oraz ogólną naturę reguluje ustawa.

Systemy emerytalne – rodzaje 

Na świecie istnieją różne systemy emerytalne. Do najpopularniejszych należy stosowany również w Polsce system redystrybutywny. Polega on na tym, że składki pracowników i przedsiębiorców trafiają do wspólnej puli, skąd są redystrybuowane pomiędzy uczestników. Podstawę dla tego systemu stanowi tzw. „umowa międzypokoleniowa”, zakładająca, że wysokość i liczebność składek pracowników, pokryje z nawiązką zobowiązania emerytów. 

Alternatywę dla powyższego systemu stanowi system kapitałowy, w ramach którego każdy z zainteresowanych odkłada określoną część zarobku na lokacie bankowej. Współcześnie, dla uzyskania oprocentowania o pożądanej wysokości, fundusze pośredniczące posługują się rozmaitymi instrumentami finansowymi (na przykład obligacjami). Emerytura prywatna wciąż jest dziś możliwa, jednak nie zwalnia z obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne.

Jakie są rodzaje emerytury?

Tradycyjna emerytura w Polsce wypłacana jest osobom, które ukończyły odpowiedni wiek emerytalny i udokumentowały odpowiednią liczbę lat pracy. W przypadku kobiet jest to 60. rok życia i 20 lat pracy, zaś w przypadku mężczyzn 65. rok życia i 25 lat pracy.

W przypadku niektórych zawodów, takich jak policjant, żołnierz, czy górnik, możliwa jest wcześniejsza emerytura. W przypadku niektórych zawodów jest to emerytura branżowa, której zasady każdorazowo określa ustawa. W przypadku pracy w warunkach szkodliwych lub uciążliwych przez okres przynajmniej 15 lat, osobie zainteresowanej przypada emerytura pomostowa. W obu przypadkach nie jest wymagane osiągnięcie odpowiedniego wieku emerytalnego.

Dyskutowanym ostatnio w parlamencie projektem są emerytury stażowe. Zgodnie z ich zamysłem, przejście na emeryturę ma być możliwe po przepracowaniu odpowiedniej ilości lat, bez względu na wiek emerytalny. Zgodnie z omawianym projektem, ma to być 38 lat w przypadku kobiet i 43 lata w przypadku mężczyzn. 

Pokaż więcej

Karol Nawrocki
21.12.2025 19:22 Karol Nawrocki ma propozycję dla seniorów. W grę wchodzi podwyżka, ale jest też spory problem

Prezydencka propozycja waloryzacji świadczeń obiecuje finansowy bezpiecznik dla najuboższych seniorów. Choć wizja dodatkowych pieniędzy budzi optymizm, mechanizm ten może okazać się bolesny dla osób borykających się z zadłużeniem komorniczym.

seniorzy
21.12.2025 14:28 Oddają mieszkania w zamian za rentę. Taką kwotę dostają co miesiąc

W obliczu galopujących kosztów życia, coraz więcej osób starszych decyduje się na radykalny krok, uznawany przez wielu za kontrowersyjny. Seniorzy sięgają po kapitał zamrożony w murach swoich domów. Zjawisko oddawania mieszkań funduszom hipotecznym w zamian za dożywotnią pensję przybiera na sile, stając się dla jednych ostatnią deską ratunku, a dla innych - symbolem porażki systemu emerytalnego. Na jaką comiesięczną kwotę można liczyć?Emerytura i renta w 2025 roku. Czy da się za to przeżyć?Na czym polega renta za mieszkanie?Renta dożywotnia a odwrócona hipoteka. Różnice, które musisz znaćIle wynosi renta dożywotnia w 2025 roku? Kwoty mogą zaskoczyć

Emerytura
21.12.2025 10:50 Rok 2026 zmieni wszystko. Rząd miesza w emeryturach. Tak chcą zatrzymać seniorów w pracy

Nadchodzące lata przyniosą istotne przetasowania w portfelach seniorów, a kluczowym momentem dla wielu świadczeniobiorców będzie marzec 2026 roku. Oprócz standardowych mechanizmów waloryzacji, w przestrzeni publicznej pojawiają się konkretne propozycje gratyfikacji dla osób decydujących się na wydłużenie aktywności zawodowej. Rządowe plany koncentrują się na zapewnieniu stabilności wypłat oraz stworzeniu systemu, w którym dłuższa praca staje się ekonomicznie opłacalna bez konieczności ustawowego podnoszenia wieku emerytalnego.Jakie zmiany w waloryzacji emerytur od marca 2026 roku przewiduje rząd?Jakie są propozycje zmian dotyczące trzynastej emerytury i rekompensat?Rząd planuje zachęty finansowe dla osób pozostających dłużej na rynku pracyCzy rząd planuje podnosić wiek emerytalny w najbliższym czasie?

emerytura, waloryzacja emerytur
19.12.2025 11:37 Waloryzacja emerytur w 2026 roku. Nie na to liczyli seniorzy, kwota może ich zaskoczyć

Coroczna korekta świadczeń miała chronić seniorów przed spadkiem siły nabywczej, ale dziś coraz częściej budzi niepokój zamiast spokoju. Gospodarcze wskaźniki wysyłają sygnały, których nie da się już ignorować, a skutki odczują miliony osób. Dla wielu emerytów przyszły rok może okazać się mniej przewidywalny, niż zakładali. Czy system spełni swoją rolę tak jak dotąd?System, który miał chronić seniorów, zaczyna wyhamowywaćDane z gospodarki dają sygnał. Seniorzy mogą to odczućWaloryzacja 2026 coraz bliżej. Oto konkretne wyliczenia

IKE
18.12.2025 13:50 5 powodów, dla których warto zacząć inwestować w IKE. To naprawdę się opłaca

Państwowa emerytura coraz częściej przestaje być gwarancją finansowego bezpieczeństwa. W 2026 roku Polska nadal będzie zmagać się z problemami demograficznymi – liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a prognozowana stopa zastąpienia dla dzisiejszych 20–40-latków może wynieść zaledwie 25–35 proc. ostatniego wynagrodzenia.W praktyce oznacza to jedno: bez dodatkowych oszczędności trudno będzie utrzymać obecny standard życia. Jednym z najskuteczniejszych narzędzi do budowania kapitału na przyszłość pozostaje Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) – filar III systemu emerytalnego, który łączy inwestowanie z realnymi ulgami podatkowymi.Kto zyska najwięcej, zaczynając już dziś?

ZUS
18.12.2025 12:10 Emerytura wyższa o kilkaset złotych. Jeden wniosek do ZUS może zmienić stan Twojego konta

Statystyki nie kłamią - jesień życia w Polsce staje się coraz droższa, a seniorzy z lupą w ręku analizują każdą złotówkę wpływająca na ich rachunki. Warto jednak wiedzieć, że polski system podatkowy oferuje furtkę, która pozwala zatrzymać w portfelu dodatkowe środki bez konieczności czekania na zwrot z urzędu skarbowego. Jest to możliwe dzięki specjalnemu drukowi, którego wypełnienie zajmuje parę minut. Choć na pierwszy rzut oka oferta może wydawać się kusząca, ZUS zaznacza, że nie w każdym przypadku okaże się ona opłacalna.Emeryci i renciści w pułapce zaliczekEmerytura wyższa o 400 zł rocznie? Ratunek w postaci wniosku EPD-21Diabeł tkwi w szczegółach. Kto nie powinien składać wniosku w ZUS?

ZUS
17.12.2025 13:19 Najpierw obniżyli emeryturę o 800 zł, później chcieli prawie 100 tysięcy zwrotu. Za to ZUS ukarał seniorkę

Przejście na zasłużony odpoczynek dla wielu Polaków nie oznacza definitywnego pożegnania z rynkiem pracy. Chęć podreperowania domowego budżetu lub po prostu pozostania aktywnym zawodowo może jednak przynieść skutki drastycznie odmienne od zamierzonych. Historia pani Anny, której świadczenie nagle stopniało o 800 złotych, a urzędnicy zażądali zwrotu astronomicznej kwoty, to sygnał alarmowy dla tysięcy osób.Składki z ZUS pod lupą kontrolerówDorabianie do emerytury stało się pułapkąRzecznik Praw Obywatelskich o działaniach ZUS

Pieniądze emerytura
16.12.2025 12:38 Waloryzacja świadczenia dla konkretnej grupy seniorów. Niemal 6 tys. zł "na rękę" od marca 2026

Od 1 marca 2026 roku polscy seniorzy odczują skutki corocznej waloryzacji świadczeń. Choć uwaga opinii publicznej skupia się zazwyczaj na standardowych emeryturach, to jedno konkretne świadczenie budzi największe emocje ze względu na rekordową kwotę. Wybrana grupa świadczeniobiorców otrzyma "na rękę” blisko 6 tysięcy złotych.

Senior praca
16.12.2025 10:10 W tym wieku nie mogą Cię zwolnić ani obniżyć pensji. Przepisy stawiają sprawę jasno

Stabilność zatrudnienia staje się na pewnym etapie kariery walutą cenniejszą niż premie czy benefity pozapłacowe. Polska doświadcza już dziś zaawansowanego procesu starzenia się społeczeństwa, który wymusza na ustawodawcy tworzenie szczególnych parasoli ochronnych. W tej sytuacji pracodawca nie może ani zwolnić pracownika, ani obniżyć mu pensji.

Arcybiskup Marek Jędraszewski.
15.12.2025 16:34 Wyliczyli co do złotówki, jaką emeryturę dostanie abp Jędraszewski. Oto kwota

Abp Marek Jędraszewski przechodzi na emeryturę, a kulisy jego świadczenia wywołują ogromne emocje. Duchowni mówią wprost o „pięciogwiazdkowych warunkach” i bardzo wysokich kwotach wypłacanych co miesiąc.

pieniądze, portfel
15.12.2025 11:05 ZUS ponownie przeliczy emerytury i renty. W styczniu 2026 r. tych Polaków czeka niespodzianka

To znakomita wiadomość dla milionów seniorów, którzy od lat czuli się pokrzywdzeni przez skomplikowane przepisy emerytalne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przygotowuje się do wielkiej operacji przeliczania świadczeń, która ruszy już w pierwszych dniach stycznia. Tym razem chodzi o naprawienie wieloletniego błędu systemowego, na którym straciła konkretna grupa Polaków. Sprawdzamy, kto zyska najwięcej i dlaczego ZUS ponownie weźmie kalkulatory w dłoń w środku zimy.

emerytura, ZUS
15.12.2025 09:19 Taką emeryturę z ZUS dostanie 60-latka po przepracowaniu 10 lat. Ta kwota to nie żart

Osiągnięcie odpowiedniego wieku dla wielu osób oznacza poczucie bezpieczeństwa i zamknięcie ważnego etapu życia. Wysokość świadczenia emerytalnego jest dla wielu osób niemałym rozczarowaniem. Jaką emeryturę ZUS przyzna 60-latce, która przepracowała 10 lat? Wiele osób może się zdziwić.

ZUS
13.12.2025 13:39 "Świąteczny prezent" od ZUS. Podwójna emerytura trafi do seniorów

Już w grudniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeleje na konta sporej grupy seniorów dwie pełne wypłaty emerytur. Decyzja ta dotyczy około miliona świadczeniobiorców. Choć na podwyżki wynikające z waloryzacji seniorzy muszą poczekać do marca 2026 roku, przyspieszenie grudniowego harmonogramu wypłat dla wybranych grup to z pewnością miły dodatek w przedświątecznym okresie.

pieniądze
12.12.2025 13:26 Tyle trzeba zarabiać, żeby mieć 5 tys. zł emerytury. Można się zdziwić, ta kwota to nie żart

Emerytura w wysokości pięciu tysięcy złotych brutto miesięcznie staje się dla Polaków coraz większym wyzwaniem. Eksperci wyliczyli, że aby je osiągnąć, dzisiejsi pracownicy muszą mierzyć się z bardzo wysokimi progami zarobkowymi, które są szczególnie wyśrubowane w przypadku kobiet. Tak znaczące różnice nie wynikają z przypadkowych kalkulacji, lecz są bezpośrednią konsekwencją obowiązujących przepisów, a zwłaszcza długości życia zawodowego.

Andrzej Duda
11.12.2025 12:20 Pierwszy przelew trafił do Andrzeja Dudy. O tyle wzrośnie jego emerytura od 2026 r.

Dożywotnie uposażenie dla byłego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej to jeden z przywilejów, który budzi olbrzymie emocje i jest szeroko komentowany w przestrzeni publicznej. Świadczenie, które otrzymał niedawno Andrzej Duda po zakończeniu swojej kadencji, zdecydowanie przekracza możliwości finansowe przeciętnego polskiego emeryta. Jest to kwota, która już teraz robi wrażenie, a w perspektywie przyszłorocznej waloryzacji może wzrosnąć o kolejne kilkaset złotych.

13 emerytura
10.12.2025 11:08 13. emerytura do zwrotu. Ci seniorzy muszą oddać pieniądze, ZUS wskazał konkretne grupy

Dodatkowe świadczenia stanowią dla wielu domowych budżetów istotny zastrzyk gotówki. Okazuje się jednak, że mechanizm przyznawania “trzynastki” kryje w sobie pułapki, a ZUS coraz skrupulatniej weryfikuje uprawnienia świadczeniobiorców. Część seniorów musi liczyć się z otrzymaniem wezwania do zwrotu środków, a kwoty mogą być dotkliwe.

Pieniądze
09.12.2025 17:14 Te dwa terminy gwarantują wyższą emeryturę w 2026 r. Skorzysta wielu Polaków

Decyzja o przejściu na emeryturę jest jedną z najważniejszych w życiu zawodowym. Wiąże się ona nie tylko ze zmianą stylu życia, ale także z szeregiem decyzji finansowych, które mogą mieć długofalowy wpływ na wysokość przyszłego świadczenia. W 2026 roku dla osób planujących zakończenie aktywności zawodowej kluczowe staną się dwa konkretne miesiące. Wybór odpowiedniego terminu może zadecydować o tym, że comiesięczny przelew z ZUS-u będzie wyższy.

List ZUS emerytura
09.12.2025 12:36 ZUS naprawi błąd sprzed lat. W tych trzech przypadkach przeliczy emeryturę od nowa

Wielu seniorów żyje w błędnym przekonaniu, że pierwsza decyzja o przyznaniu emerytury jest ostateczna. Tymczasem system ubezpieczeń społecznych w Polsce pozostawia furtki umożliwiające podwyższenie comiesięcznych wypłat. Szczególnie dużą szansę na dodatkowe pieniądze mają osoby, które były aktywne zawodowo przed reformą z 1999 roku.

Senior pieniądze dłonie
09.12.2025 08:19 Te osoby otrzymają wsparcie w 2026 r. Nawet 2150 zł miesięcznie dla konkretnej grupy Polaków

Polska stoi w obliczu bezprecedensowych zmian. To już nie tylko hasło z podręczników do socjologii, ale realne wyzwanie dla milionów rodzin. W odpowiedzi na te palące potrzeby Polaków rząd przygotowuje rewolucyjne rozwiązanie, które ma zostać uruchomione w 2026 roku. Nowe świadczenie może wynieść nawet 2150 zł miesięcznie.

ZUS, pieniądze, legitymacja seniora
08.12.2025 11:12 Ważne wieści dla seniorów. Zmiana daty wypłaty emerytury

Grudzień przynosi zmiany w harmonogramie wypłat emerytur, wymuszone przez kumulację dni wolnych – weekendów i świąt Bożego Narodzenia. Ze względu na te kalendarzowe zawirowania, ZUS ma obowiązek przyspieszyć realizację przelewów. Oznacza to, że wielu seniorów otrzyma swoje świadczenia wcześniej niż zazwyczaj. 

Jaka emerytura po 25 latach działalności gospodarczej? Nawet minimalna
07.12.2025 10:10 Tyle dostaniesz emerytury po 25 latach działalności gospodarczej. Ta kwota to nie żart

Długoletnie prowadzenie firmy nie gwarantuje godziwej emerytury. Wielu przedsiębiorców przez lata opłaca minimalne składki ZUS, co później przekłada się na niskie świadczenie. Jaka jest rzeczywista wysokość emerytury po ćwierćwieczu pracy na własny rachunek i co można zrobić, aby ją zwiększyć? 

pit deklaracja
06.12.2025 18:30 Czas do 31 grudnia. Tak obniżysz podatek dochodowy. Polacy nie pamiętają o kluczowej uldze

Koniec roku to dla większości z nas czas gorączkowych przygotowań do świąt i planowania sylwestrowej zabawy. W tym ferworze łatwo zapomnieć, że kalendarz nieubłaganie odlicza również czas do jednej z ważniejszych dat dla naszych portfeli. 31 grudnia to przede wszystkim ostateczny termin na zadbanie o tysiące złotych zwrotu.

ZUS podatki
06.12.2025 18:00 Nawet 400 zł dla tej grupy seniorów w nowym roku. Tak mogą odzyskać pieniądze

Rosnące koszty życia sprawiają, że każda dodatkowa kwota w domowym budżecie jest na wagę złota. Wielu seniorów nie zdaje sobie sprawy, że w nowym roku mogą zyskać nawet 400 złotych. Wystarczy dopełnić odpowiednich formalności. Wiadomo, kto dokładnie może liczyć na ten zastrzyk gotówki.

Pieniądze
06.12.2025 08:59 "Piętnastka" dla seniorów jeszcze w tym miesiącu. Emeryci muszą zrobić jedną rzecz

W grudniu polscy seniorzy tradycyjnie mogą liczyć na wsparcie, a tegoroczny harmonogram wypłat z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest szczególnie optymistyczny. Obejmuje on nie tylko przesunięcie terminu tak, aby pieniądze trafiły do odbiorców przed Bożym Narodzeniem. Część emerytów otrzyma w ciągu jednego miesiąca aż dwa przelewy, co w skali roku oznacza piętnastą wypłatę.

List z ZUS
04.12.2025 17:37 Duża zmiana w emeryturach. Zacznie się w przyszłym roku

Początek roku zazwyczaj kojarzy się polskim emerytom z wyczekiwaniem na waloryzację, jednak styczeń 2026 roku przyniesie zaskakujące wieści dla konkretnej grupy seniorów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotowuje się do masowej wysyłki nowych decyzji. Sprawa dotyczy systemowego błędu, który uszczuplał portfele nieświadomych obywateli.

nauczyciele, emerytura
04.12.2025 14:53 Takie emerytury trafiają na konta byłych nauczycieli w 2025 roku. Wiele osób może się zdziwić

Lata pracy w oświacie nie zawsze przekładają się na spokojną przyszłość. Jak wygląda emerytura po wieloletniej pracy w szkole i co mogą zobaczyć na swoich kontach byli nauczyciele? Dane zaskakują i pokazują różnice, o których rzadko się mówi. Rozbieżności między realnymi świadczeniami a oczekiwaniami potrafią być zaskakująco duże. Co decyduje o finalnej kwocie?

pieniądze
04.12.2025 14:23 Emerytury milionów Polaków są zaniżone. Szykuje się kluczowa reforma PIP

Miliony Polaków każdego miesiąca odprowadzają składki do ZUS, wierząc, że zapewniają sobie godną przyszłość. Co jednak, gdy lata pracy na popularnych umowach zlecenie okazują się iluzorycznym zabezpieczeniem, które w przyszłości przełoży się na naprawdę niewielkie emerytury? PIP chce temu zaradzić.

dowód osobisty
04.12.2025 13:30 Te dokumenty mogą być warte majątek. Polacy powinni koniecznie przeszukać szuflady

Mało kto zdaje sobie sprawę, że w walce o wyższe świadczenie ZUS jest bardziej elastyczny, niż mogłoby się wydawać, a klucz do "skarbu" leży często ukryty na dnie domowej szuflady. To właśnie tam, pośród pamiątek z czasów PRL-u, kryje się często jeden, niepozorny dokument, który może zadecydować o wysokości Twojego świadczenia.

BiznesINFO.pl
Obserwuj nas na: