Matryca stawek VAT – terminy, modyfikacje, przykłady

Jakie stawki podatkowe obowiązują w Polsce?

Podatek od towarów i usług:

• podstawowa: 23%
• obniżone: 8%, 5% i 0%
• tzw. stawka zwolniona, która jest umownym terminem obejmującym grupę towarów i usług ustawowo zwolnionych od podatku VAT.

Podatek dochodowy:

• podatek liniowy – 19%,
• stawka podatku dochodowego dla osób fizycznych rozliczających się na zasadach ogólnych – 17%,
• podatek dochodowy od przychodów nieujawnionych – 75%.

Podatek od czynności cywilnoprawnych:

• udzielenie pożyczki – 0,5%,
• podniesienie kapitału spółki – 0,5%,
• sprzedaż rzeczy – 2%,
• sprzedaż praw majątkowych – 1%.

Matryca stawek VAT

Matryca stawek VAT zastąpiła dotychczasowy system stawek VAT oparty na Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r. (PKWiU), który był systemem zbyt rozbudowanym i skomplikowanym, a także krytykowanym za brak wiążącej mocy opinii klasyfikacyjnych wydawanych przez GUS. Nowa matryca stawek VAT zmienia sposób identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT i odchodzi od PKWiU2008 na rzecz:

• nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) w zakresie towarów,
• aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług.

Matryca stawek VAT obejmuje:

• zmianę klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT,
• uproszczenie systemu stawek VAT,
• wprowadzenie wiążącej informacji stawkowej (WIS),
• zmiany w systemie ryczałtowym dla rolników.

Na czym polega uproszczenie stawek VAT?

Nowa matryca stawek VAT zapewnia przejrzystość systemu i prostego stosowania przepisów w tym zakresie. Zmianom uległy także stawki obniżone.

Nowa matryca stawek VAT zbudowana została na następujących założeniach:

• objęcie jedną stawką w jak największym stopniu całych grup towarowych – zmniejszenie liczby pozycji w nowych załącznikach do ustawy o VAT, które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawek odpowiednio 8% i 5%,
• generalne obniżenie stawek – tzw. równanie w dół,
• zrównoważenie efektu uproszczenia matrycy podwyżkami stawek na wybrane towary.

Co zmienia nowa matryca stawek VAT?

Obniżeniem stawek VAT objęte zostały:

• owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy – z 8% do 5%,
• pieczywo o terminie przydatności do spożycia lub minimalnej trwałości przekraczającej 14 dni – z 8% do 5%,
• wyroby ciastkarskie – z 8% lub 23% – do 5%,
• zupy, buliony, żywność homogenizowana – w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – z 8% do 5%,
• musztarda, niektóre przyprawy przetworzone – z 23% do 8%,
• produkty dla niemowląt i dzieci – z 8% do 5%,
• artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – z 8% do 5%,
• e-booki, e-prasa, w tym np. audiobooki ściągane przez Internet, książki nieoznaczone symbolem ISBN oraz gazety, czasopisma nieoznaczone ISSN – z 23% do 5% dla wydawnictw książkowych oraz czasopism regionalnych i lokalnych drukowanych, na dyskach, płytach itp. i 8% dla wydawnictw prasowych.

Podwyższeniu stawki VAT objęte zostały:

• homary i ośmiornice, inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są ww. produkty – z 5% i 8% do 23%,
• lód używany do celów spożywczych i celów chłodniczych – z 8% do 23%,
• czasopisma specjalistyczne, z wyjątkiem czasopism regionalnych i lokalnych drukowanych, na dyskach, płytach itp. (dla których utrzymuje się stawkę 5%) – z 5% do 8%,
• drewno opałowe – z 8% do 23%.

Stawką VAT wynoszącą 8% objęte będą:

• towary i usługi wykorzystywane w produkcji rolniczej,
• wyroby medyczne, produkty lecznicze, środki odkażające,
• usługi związane z kulturą, sportem, rekreacją, transport osobowy, roboty konserwacyjne, usługi gastronomiczne,
• usługi uzdatniania i dostarczania wody mieszkańcom za pośrednictwem sieci wodociągowych lub poza systemem sieciowym,
• nasienie zwierząt objętych stawką obniżoną 8% (m.in. bydła, świń, kóz i owiec) oraz 5% (ryb),
• urządzenia komputerowe do pisma Braille'a,
• maszyny do pisania dla niewidomych,
• maszyny poligraficzne do pisma Braille'a,
• urządzenia do zapisywania i odczytywania tekstów w alfabecie Braille'a.