Tyle wyniesie średnia emerytura w 2026 roku. Są już wyliczenia i prognozy świadczeń

Oficjalna prognoza waloryzacji emerytury w 2026 roku

Podstawą corocznej waloryzacji jest mechanizm, który gwarantuje, że świadczenia emerytalne i rentowe rosną o wskaźnik inflacji (średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w gospodarstwach domowych emerytów i rencistów) powiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia.

Jest to gwarancja ustawowego minimum. Rząd, planując budżet państwa na 2026 rok, przyjął założenie, że waloryzacja wyniesie 4,9 proc. Oznacza to wybór właśnie tego ustawowego minimum, co nie jest przypadkowe i wynika ze stabilizacji cen oraz trudniejszej sytuacji makroekonomicznej kraju.

Dla seniorów, przyzwyczajonych do dwucyfrowych wskaźników z lat 2023 (14,8 proc.) i 2024 (12,1 proc.), prognoza na poziomie poniżej 5 proc. jest sygnałem o gwałtownym wyhamowaniu dynamiki podwyżek. Oczywiście, jest to na razie jedynie prognoza rządowa; ostateczny wskaźnik waloryzacji poznamy dopiero w lutym 2026 roku, po ogłoszeniu przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) danych makroekonomicznych za cały poprzedni rok.

Bazując na aktualnych założeniach, można już wyliczyć przyszłe kwoty minimalnej i przeciętnej emerytury, które zaczną obowiązywać od 1 marca 2026 roku. Warto pamiętać, że podwyżka dotyczy wszystkich świadczeń i dodatków, w tym rent, rent socjalnych, a także przyszłych wypłat 13. i 14. emerytury.

Minimalna i średnia emerytura w 2026 roku - ile wyniesie podwyżka?

Obecna minimalna emerytura, obowiązująca od marca 2025 r., wynosi 1878,91 zł brutto. Kwota ta przysługuje osobom, które osiągnęły minimalny staż pracy (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn). Przy zastosowaniu prognozowanego wskaźnika waloryzacji na poziomie 4,9 proc., to najniższe świadczenie wzrośnie o 92,07 zł brutto.

Prognozowane kwoty od marca 2026 r. (brutto):

• Minimalna emerytura: wzrośnie z 1878,91 zł do 1970,98 zł brutto.
• Minimalna renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy: wzrośnie z 1409,18 zł do 1478,23 zł brutto.

W przypadku świadczeń minimalnych podwyżka na rękę (netto) jest wyższa niż w przypadku osób płacących podatek dochodowy. Emeryci pobierający najniższą emeryturę są zwolnieni z podatku, więc po odjęciu 9-procentowej składki zdrowotnej, na konto seniora trafi ok. 1793,59 zł netto (wzrost o ok. 83,78 zł netto).

Jeśli chodzi o średnią emeryturę, sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Po waloryzacji w marcu 2025 roku, przeciętne świadczenie emerytalne (z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych) wynosiło 4045,20 zł brutto. Biorąc tę wartość za punkt odniesienia i stosując wskaźnik 4,9 proc., przeciętna emerytura w marcu 2026 roku powinna sięgnąć ok. 4243,30 zł brutto.

Należy jednak pamiętać, że średnia ta jest zawyżona przez wyższe świadczenia mężczyzn (w marcu 2025 r. średnio 4978,67 zł brutto) i zaniżona przez niższe świadczenia kobiet (średnio 3421,61 zł brutto). Dlatego lepszym odzwierciedleniem jest mediana emerytur, która po waloryzacji w marcu 2025 r. wynosiła 3544,38 zł. Wzrost ten, choć nominalnie satysfakcjonujący, w przeliczeniu na realne podwyżki oznacza mniejsze korzyści niż w latach 2023–2024. Jakie konsekwencje takiego scenariusza czekają seniorów?

Zobacz też: W tym przypadku testament nie będzie skuteczny. Dom może przejąć państwo, przepisy są jasne

Konsekwencje niższej waloryzacji dla seniorów

Wyznaczenie wskaźnika waloryzacji na poziomie 4,9 proc. jest nie tylko wynikiem, ale też sygnałem. Świadczy o tym, że rząd zakłada relatywnie niską inflację w 2025 roku, co jest głównym czynnikiem wpływającym na wysokość podwyżek w kolejnym roku. Jest to dobra wiadomość dla całej gospodarki, oznaczająca ustabilizowanie cen. Dla seniorów, których świadczenia są historycznie powiązane z dynamiką wzrostu cen, oznacza to jednak mniejsze transfery gotówkowe.

Niższy wskaźnik waloryzacji, choć chroni siłę nabywczą emerytur przed inflacją, stawia jednocześnie wyzwanie przed seniorami, którzy oczekiwali wyższych świadczeń, by nadrobić straty z poprzednich lat. Skromniejszy wzrost minimalnej emerytury, o niewiele ponad 90 zł brutto, nie jest kwotą, która znacząco podniesie standard życia. Z drugiej strony, jeśli inflacja faktycznie pozostanie na niskim poziomie (poniżej 4,9 proc.), realna siła nabywcza emerytur zostanie zachowana, a być może nawet nieznacznie zwiększona.

W kontekście nadchodzących lat dyskusja o waloryzacji świadczeń ma wymiar nie tylko ekonomiczny, ale i społeczny. Niższe wskaźniki waloryzacji skłonią seniorów do jeszcze większego zwrócenia uwagi na systematyczne oszczędzanie w ramach trzeciego filaru - dobrowolne programy oszczędzania.

Ponadto utrzyma się silny dysparytet w wysokości świadczeń ze względu na płeć, wynikający z różnicy w wieku emerytalnym (kobiety przechodzą na emeryturę o 5 lat wcześniej niż mężczyźni). Oznacza to, że przeciętna emerytura mężczyzn wciąż pozostanie znacznie wyższa niż przeciętne świadczenie kobiet (w 2025 roku różnica wynosiła ponad 1500 zł brutto). Prognoza na 2026 rok, choć mniej spektakularna niż w latach ubiegłych, wciąż gwarantuje seniorom nominalny wzrost świadczeń.