biznes finanse video praca handel Eko Energetyka polska i świat O nas
Obserwuj nas na:
BiznesINFO.pl > Edukacja

Edukacja

Edukacja – czym jest? Podstawowe informacje

Edukacja to szereg działań i procesów (na ogół zamierzonych i często zinstytucjonalizowanych), których celem jest rozwój intelektualny i moralny człowieka, wraz z nabywaniem przez niego nowej wiedzy i umiejętności praktycznych. Nierzadko nacisk kładzie się także na wykształcenie w edukowanym właściwych postaw etycznych czy społecznych, a także na kształtowanie jego charakteru pod kątem asertywności, zdolności do wnikliwej obserwacji i logicznego myślenia, czy właściwego wyciągania wniosków.

W zdecydowanej większości krajów świata edukacja ma wymiar formalny, gdzie wiodącą rolę w całym procesie odgrywają szkoły wszystkich szczebli – od szkoły podstawowej aż do studiów wyższych. Prym w tej mierze wiedzie edukacja państwowa, choć nie bez znaczenia jest także edukacja prywatna. Nie wolno jednak zapominać o fakcie, że rodzice odgrywają znaczącą rolę w wychowaniu i edukacji dziecka.

Ile kosztuje prywatna edukacja? Czy to się opłaca?

Zdecydowana większość dzieci w Polsce pobiera edukację w ramach państwowego szkolnictwa bezpłatnego, a więc systemu który wszyscy obligatoryjnie opłacamy w podatkach. Coraz częściej jednak rodzice decydują się na edukację prywatną, co do której panuje przeświadczenie, że jest ona znacznie lepsza jakościowo.

W teorii rzeczywiście dzieci kształcone w prywatnych placówkach cieszą się później dużo lepszymi wynikami egzaminów, co pokazują statystyki. Nie oznacza to jednak, że w szkole państwowej panuje zły poziom nauczania.

Rodzice powinni indywidualnie podejść do tej kwestii, biorąc pod uwagę szereg różnorodnych czynników. Nie do pominięcia jest oczywiście koszt takiej edukacji. W zależności od placówki, prywatna szkoła podstawowa może pobierać od 600 do 1 600 złotych czesnego miesięcznie. Nauka w prywatnym liceum może być dużo droższa, dochodząc nawet do 10 000 złotych czesnego miesięcznie.

Jakie typy edukacji wyróżniamy?

Utarło się przekonanie, że edukację należy koniecznie utożsamiać ze szkolnictwem – zarówno w formie państwowej, jak i prywatnej. Jest to jednak przekonanie błędne, bowiem w sensie filozoficznym czy socjologicznym, edukacja może nabierać znacznie głębszego wymiaru na wielu polach.

Oprócz edukacji formalnej, a więc takiej pobieranej w ramach nauki szkolnej, wyróżnić możemy także edukację nieformalną. Nie bez powodu mówi się przecież, że człowiek uczy się przez całe życie. Chodzi tu o wszelkie umiejętności czy wiedzę jaką nabywamy w toku życia – zarówno poprzez udział w życiu kulturalnym (książki, prasa, film, gry wideo, etc.), gospodarczym (np.: prowadzenie własnej działalności gospodarczej), czy społecznym (członkostwo w klubach zainteresowań, organizacjach pozarządowych, klubach sportowych, etc.).

Inną formą edukacji jest „samoedukacja”, a więc podejmowanie osobistych wysiłków na rzecz rozwoju osobistego i kształcenia się w interesujących nas dziedzinach. Ostatnią z możliwych do wyróżnienia form edukacji jest „edukacja ad hoc”, czyli ogół naszych codziennych doświadczeń, których nastania i przebiegu nie możemy przewidzieć, ale których rezultatem jest nabycie odpowiedniej wiedzy.

Pokaż więcej

szkoła
16.10.2025 14:09 Zmiana w roku szkolnym 2026/27. MEN przesuwa termin egzaminu, uczniowie tracą cenny czas

Polski system edukacji wkrótce czekają duże zmiany, które będą wprowadzane stopniowo, począwszy od roku szkolnego 2026/27. Dotkną one przede wszystkim samego procesu nauczania, ale też kluczowych egzaminów, takich jak matura i egzamin ósmoklasisty. Termin jednego z nich zostanie przesunięty, zaś przyszłorocznym maturzystom odebrano możliwość zdawania jednego języka obcego.

młodzi ludzie
15.10.2025 12:57 Młodzi wstydzą się przyznać. Coraz więcej Polaków staje się NEET. To nie kwestia lenistwa

Według ostatnich statystyk GUS w Polsce zwiększa się grupa NEET, młodych osób pozostających poza systemem edukacji i rynkiem pracy. W wielu przypadkach ich sytuacja nie jest efektem lenistwa, braku motywacji ani złej woli. Polska prezentuje się korzystnie na tle UE (10,1 proc. wobec 12,4 proc.), choć specjaliści podkreślają, że problem nieustannie narasta. Co dokładnie kryje się za pojęciem NEET?

Zakopane zima
05.10.2025 17:18 Terminy ferii zimowych 2025/2026. MEN podało oficjalne daty, nastąpiła spora zmiana

Ministerstwo Edukacji Narodowej podało oficjalne informacje dotyczące nadchodzących ferii zimowych. W tym roku doszło do dużej zmiany, która może wpłynąć na kondycję miejscowości turystycznych. Mimo to wielu Polaków już może zacząć planować wyjazdy podczas zimowej przerwy, lepiej już złożyć wniosek urlopowy. Uczniowie będą mogli odpocząć.

pieniądze
28.09.2025 14:36 Dodatkowe świadczenie ZUS dla tych Polaków. Kluczowy jest wiek i staż pracy

Ponad 4000 zł mogą otrzymać beneficjenci specjalnego świadczenia kompensacyjnego wypłacanego przez ZUS. Aby to jednak było możliwe, konieczne jest spełnienie szeregu warunków wynikających bezpośrednio z obranej ścieżki kariery. Według danych z czerwca br. świadczenie pobierało ponad 10 tys., a jego średnia wysokość wynosiła ponad 4100 zł.

Szkoła, plecaki
05.09.2025 12:12 Kontrole w polskich szkołach przybierają na sile. Sanepid sprawdzi plecaki uczniów

Zmiany w polskich szkołach, które wchodzą w życie od września 2025 roku, obejmują wiele elementów. Niektóre przedmioty znikają, inne pojawiają się w planach zajęć, a podstawa programowa została uszczuplona. Główny Inspektorat Sanitarny sprawdzi, jak przełożyło się to na tę jedną kwestię dotyczącą wszystkich uczniów. Kontrole ujawnią rzeczywistość.

Zmierza w kierunku Polski, uderzy z obu stron. Może być niebezpiecznie
17.07.2025 22:23 Front pogodowy zmierza w kierunku Polski, uderzy z dwóch stron. Wkrótce się zacznie

Dostępne modele pogodowe sugerują kolejne gwałtowne uderzenie frontu. Tym razem może uderzyć z obu stron niemal jednocześnie: najpierw na południowym wschodzie, a chwilę później centrozachodzie. Do 1 sierpnia może dojść do przynajmniej kilku zagrożeń.

Szkoła, sala lekcyjna
17.07.2025 13:37 Cięcia etatów w szkołach. Nie tylko katecheci stracą pracę. W kolejce nauczyciele innego przedmiotu

Nauczyciele dwóch przedmiotów znaleźli się w trudnym położeniu. Redukcje etatów wynikają nie tylko z postępującego niżu demograficznego, ale również z reform wprowadzonych przez nowy rząd po objęciu władzy w 2023 roku. Już teraz wiadomo, które grupy pedagogów mogą w najbliższym czasie stracić pracę. Część z nich rozważa zmianę zawodu lub podjęcie dodatkowych studiów, aby móc dalej pracować w systemie edukacji.

Świadectwo szkolne
08.07.2025 07:00 Donoszą o błędach w świadectwach szkolnych. MEN wydało pilny komunikat

Choć rok szkolny zakończył się już jakiś czas temu, właśnie dziś powraca temat rozdanych świadectw. Ministerstwo Edukacji Narodowej otrzymało sygnały o nieprawidłowościach, okazuje się, że mogły wystąpić poważne błędy. Pojawił się pilny komunikat, na te elementy powinno się zwrócić uwagę.

Szkoła
30.06.2025 08:44 MEN wprowadza nowy przedmiot do szkół, zastąpi już istniejący. Eksperci apelują do rodziców

Od września 2025 roku uczniowie szkół podstawowych i średnich będą mogli uczęszczać na nowe zajęcia z edukacji zdrowotnej. Przedmiot zastąpi dotychczasowe wychowanie do życia w rodzinie, ale nie będzie obowiązkowy. Eksperci biją na alarm: "Nie wypisujcie dzieci".

Książki dzieci
27.06.2025 19:24 Książki za czerwony pasek wyszły z mody. To teraz dostają najlepsi uczniowie

Zakończenie roku szkolnego to czas radości, w którym przed dziećmi i nastolatkami otwiera się czas błogiego lenistwa. Zanim jednak rozpocznie się zabawa, najlepsi uczniowie zostają nagrodzeni za czerwony pasek na świadectwie. Od lat tradycyjnym prezentem z tej okazji były książki — teraz zupełnie niemodne. Takie upominki dostają dzisiejsze dzieci.

Nowy zakaz w szkołach. Dotyczy nawet pełnoletnich
18.06.2025 22:12 Nowe przepisy w polskich szkołach. Zakaz nawet dla dorosłych uczniów

Ministerstwo Zdrowia opracowało listę produktów spożywczych, które zostaną dopuszczone do dystrybucji w placówkach oświaty – czyli wszystkich szkołach od przedszkoli, przez szkoły podstawowe, ponadpodstawowe i policealne. Dokument zawiera dwie grupy produktów: dostępnych w szkołach do sprzedaży i tych, które wkrótce uczniowie zobaczą na stołówkach. Wielu osobom nie spodoba się zwłaszcza jeden punkt, całkowicie wykreślający z dystrybucji w szkołach jeden napój.

sala szkolna
13.06.2025 20:19 W tym roku uczniów czekają krótsze wakacje. Nie będą zadowoleni

Za nami już prawie połowa czerwca. Wszyscy uczniowie z utęsknieniem czekają na ostatni w tym roku szkolnym dzwonek, po którym będą mogli rozpocząć beztroski odpoczynek. Jak się jednak okazuje, mogą nie być zachwyceni, bo w tym roku czekają ich nieco krótsze wakacje. Z czego to wynika? Przedstawiamy szczegóły.

konferencja prasowa ZNP
10.06.2025 15:45 "Nie damy się wydoić". Nauczyciele wyjdą na ulicę. Prezes ZNP zapowiedział akcję protestacyjną

We wtorek 10 czerwca odbyła się konferencja prasowa Związku Nauczycielstwa Polskiego. Członkowie ZNP wyrazili swoje niezadowolenie z dotychczasowych prac Ministerstwa Edukacji Narodowej, które nie wywiązało się ze złożonych obietnic. Związkowcy wskazali, kiedy dokładnie przelała się czara goryczy, i co zamierzają zrobić w obliczu zaistniałej sytuacji — zapowiedzieli już akcję protestacyjną. 

dzieci w szkole
04.06.2025 14:35 Nawet 1500 zł dla dzieci w wieku szkolnym. Wnioski najlepiej złożyć jeszcze w lipcu

800 plus nie jest jedynym świadczeniem, które przysługuje osobom wychowującym dzieci. Rodzice mogą ubiegać się również o inny rodzaj wsparcia — nabór wniosków rusza w lipcu, a środki powinny zostać wypłacone jeszcze przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Jakie są warunki, które trzeba spełnić, aby je otrzymać? 

Damian Karbowiak
04.06.2025 12:50 Investing Town - przestań się bać. Zacznij budować swoją przyszłość

“W życiu chodzi o jedną rzecz — żeby czuć się dobrze, i móc sobie pozwolić na rzeczy, na które masz ochotę. A żeby dojść do tej sytuacji, potrzebujesz dwóch czynników: czasu i pieniędzy. Bo te dwa czynniki dają ci trzeci — bycie szczęśliwym” - mówi Damian Karbowiak, trader i twórca gry edukacyjnej Investing Town, który pracuje ze swoimi uczniami, umożliwiając im długofalową transformację i zmianę podejścia w kwestii inwestowania i efektywnego zarządzania danymi z rynków finansowych. 

gra inwestycyjna Damian Karbowiak
14.05.2025 10:47 Investing Town – edukacyjna gra, która może zmienić przyszłość młodych pokoleń

Wyobraź sobie świat, w którym dzieci i młodzież uczą się podejmowania racjonalnych decyzji finansowych, zanim jeszcze wydadzą pierwsze kieszonkowe. Gdzie nastolatkowie wiedzą, czym jest inwestowanie, ryzyko, zyski i długoterminowe planowanie – zanim wejdą w dorosłe życie. Gdzie każdy może bezpiecznie przetestować swoje decyzje i porażki, bez strachu przed utratą prawdziwych pieniędzy. Brzmi jak wizja przyszłości? Nie. To właśnie Investing Town – gra, która powstała z potrzeby zmiany.

Żołnierz
29.04.2025 19:16 Żołnierze wejdą do polskich szkół. Ministra zdradza: dostali konkretne zadania

Wojsko i obronność jest obecnie jednym z największych priorytetów w Polsce. Właśnie ogłoszono, że w najbliższym czasie żołnierze wejdą do szkół. Wszystko wyjaśniła ministra edukacji narodowej Barbara Nowacka. Wiadomo, jakie są cele tych specyficznych spotkań i co od mundurowych usłyszą dzieci.

najstarszy maturzysta w Polsce
28.04.2025 14:25 Matura 2025. Najstarszy maturzysta w Polsce ponownie napisze egzamin. Kciuki trzyma cały kraj

Już za kilka tygodni uczniowie szkół średnich przystąpią do ważnych egzaminów, czyli matur. W tym roku nie tylko młodzież będzie pochylać się nad arkuszami i zastanawiać nad wyborem poprawnych odpowiedzi. Zdarza się, że osoby bardziej dojrzałe decydują się na ponowne przystąpienie do matury, jednak przypadek seniora z Kalisza to ewenement na skalę kraju. Najstarszy maturzysta w Polsce znów napisze egzamin. 

staż płatny
07.04.2025 12:01 Globalna firma, lokalna szansa – trwa rekrutacja na staż w ramach programu „Za dobrą karierę”

Firma Wyborowa Pernod Ricard otworzyła nabór do 11. edycji programu „Za dobrą karierę” – kompleksowego i docenianego programu stażowego. To idealna szansa dla studentek i studentów ostatnich lat studiów, by zdobyć realne doświadczenie w międzynarodowym środowisku.

Polacy za zakazem smartfonów w szkołach. Zaskakujące, kto głosuje na "tak"
01.04.2025 06:30 Polacy chcą twardego zakazu, a rząd stawia na wolność. Zaskakuje, kto głosował na "tak"

Tam, gdzie Polacy w zdecydowanej większości głosują za twardym zakazem, nadzorowanym odgórnie przez rząd, ten optuje za pozostawieniem przestrzeni na oddolną inicjatywę. Zgodność jest niespotykana, bo przekracza 70 proc., co jeszcze bardziej zaskakujące - najczęściej ostre opinie dotyczą samych zainteresowanych, podczas gdy postronni wstrzymują się ze stanowczością.

szkoła, uczniowie
22.03.2025 11:50 Szkoły zrezygnują z wystawiania ocen z zachowania. Będzie nowa formuła: ma być fair

Tradycyjna skala ocen zachowania może odejść do lamusa. Resort edukacji pracuje nad przełomową zmianą, która diametralnie zmieni szkolną rzeczywistość tak z perspektywy nauczycieli, jak uczniów. 

Praca w grupie
10.03.2025 06:00 Powstanie całkowicie nowy zawód. Będzie nauczany w szkołach policealnych

Ostatnie dekady to bez wątpienia znaczące przyspieszenie, jeśli chodzi o postęp technologiczny i przemiany społeczno-ekonomiczne na świecie. Z tego też powodu coraz częściej społeczeństwo zastanawia się nad pytaniem, jakie zawody będą najważniejsze w najbliższych latach. Pojawiła się okazja na opracowanie zupełnie nowego stanowiska oraz zaplanowanie cyklu edukacyjnego. Zwycięzca może liczyć na setki tysięcy złotych.

Tadeusz Rydzyk, uczelnia Rydzyka
20.02.2025 15:15 Uczelnia ojca Rydzyka wchodzi w układ z nowym partnerem. Współpraca wykracza poza Toruń

Po niespodziewanych zmianach w dotychczasowej współpracy toruńska uczelnia ojca Tadeusza Rydzyka musiała podjąć szybkie działania. Nowy partner akademicki pojawił się w innym mieście, jednak decyzja o tej współpracy wywołuje pytania. Jakie są kulisy tego porozumienia?

Medycyna naturalna. Polska postawiła na alternatywne metody: jest ostrzeżenie dla pacjentów
31.01.2025 16:35 Polska stawia na hipnozę i zioła. Alarm w krajowej medycynie: jest ostrzeżenie dla pacjentów

Ministerstwo Zdrowia, pod kierownictwem Izabeli Leszczyny, najpierw nieopatrznie uwzględniło w Polskiej Klasyfikacji Działalności 2025 kod PKD przypisany medycynie tradycyjnej, uzupełniającej i alternatywnej, by później — po alarmie podniesionym przez lekarzy — natychmiast zapowiedzieć ustawę korygującą tę lukę. W odpowiedzi środowiska medycyny alternatywnej podniosły swój własny alarm i biją w dzwony, stawiając żądania.

odpady, segregacja odpadów
18.01.2025 17:34 Nowe rekomendacje ministerstwa dla miast. Pomogą nam butiki i domokrążcy

Selektywna zbiórka odpadów tekstylnych staje się nowym obowiązkiem dla gmin w Polsce. W 2025 roku weszły w życie przepisy, które mają na celu zmniejszenie negatywnego wpływu branży tekstylnej na środowisko. Czy nowe regulacje zadziałają, czy gminy muszą zrobić więcej? Wiceminister klimatu i środowiska, Anita Sowińska, przedstawia propozycje, które mogą pomóc w lepszym gospodarowaniu odpadami tekstylnymi.

Dziecko uczące się religii
16.01.2025 22:18 Zmiany w lekcjach religii w szkołach. Pojawił się ważny wyjątek

Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad zmianami w organizacji lekcji religii w polskich szkołach. Wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer zapowiedziała elastyczniejsze podejście w tej kwestii, podkreślając jednak, że nie obyło się bez… ustępstw na rzecz Kościoła.

studenci
11.12.2024 19:29 Przedsiębiorczość wśród studentów: Dlaczego warto inwestować w rozwój umiejętności?

Międzynarodowy Dzień Studenta, obchodzony w listopadzie, stwarza okazję do refleksji nad zawodową przyszłością młodych ludzi. W ostatnich latach rosnąca liczba studentów angażuje się w projekty i inicjatywy zawodowe, które pozwalają im zdobyć pierwsze doświadczenia oraz rozwijać umiejętności praktyczne. Jednym z takich przykładów jest działalność organizacji Southwestern Advantage (SWA), która wspiera studentów w zdobywaniu doświadczeń zawodowych, szczególnie za granicą.

Izabela Kozakiewicz-Frańczak, Natalia Ziółkowska
08.11.2024 11:27 Jak inwestować małe kwoty? Izabela Kozakiewicz-Frańczak: „Nie musimy być Wilkiem z Wall Street”

Nie trzeba być — jak w filmach — agresywnym maklerem na rynku kapitałowym. Nie musimy być jak Warren Buffett, guru inwestorów, czy Wilk z Wall Street. Można inwestować pasywnie, korzystając przykładowo z robodoradców — mówiła Izabela Kozakiewicz-Frańczak, prezes Fundacji Trampki na Giełdzie oraz iKsync, pomysłodawczyni Woman Invest i Polak Inwestor w programie Rozmowy BiznesInfo. 

BiznesINFO.pl
Obserwuj nas na: