Prawnik z urzędu po nowemu. Co zmienia się od 1 stycznia 2026 roku?
Od 1 stycznia 2026 r. zmieniają się zasady udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej i poradnictwa obywatelskiego. Wszystko za sprawą rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 13 grudnia 2025 r., które nowelizuje przepisy obowiązujące od 2018 r. Nowe regulacje mają dostosować system do współczesnych realiów – przede wszystkim do komunikacji zdalnej oraz potrzeb osób wymagających szczególnego wsparcia.
Kto może skorzystać z darmowej pomocy prawnej?
Nieodpłatna pomoc prawna nadal będzie przysługiwać osobom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Chodzi m.in. o osoby o niskich dochodach, seniorów, osoby z niepełnosprawnościami oraz inne grupy wskazane w ustawie. Zakres wsparcia obejmuje sprawy cywilne, administracyjne, rodzinne, a także poradnictwo obywatelskie. Od 2026 r. pomoc ta będzie dostępna w znacznie bardziej elastycznej formule.
Prawnik bez wychodzenia z domu. To największa zmiana
Kluczową nowością jest możliwość skorzystania z pomocy prawnej na odległość. Osoby uprawnione będą mogły wybrać formę kontaktu:
- osobiście w punkcie,
- zdalnie – przez telefon, e-mail, komunikator internetowy lub wideorozmowę.
W przypadku porady zdalnej prawnik skontaktuje się z klientem w ustalonym terminie. Jeśli po dwóch próbach kontaktu (w odstępie co najmniej 5 minut) rozmowa się nie odbędzie, system odnotuje nieprzybycie. Gdy sprawa wymaga analizy dokumentów, klient zostanie skierowany na wizytę stacjonarną lub otrzyma instrukcję dalszego postępowania.
Pomoc dopasowana do realnych potrzeb
Nowe przepisy umożliwiają udzielanie pomocy w miejscach dostosowanych do potrzeb osób mających trudności w komunikowaniu się – np. w domu klienta, w punktach wyposażonych w specjalistyczny sprzęt czy z udziałem tłumacza języka migowego. Regulacje uwzględniają także kwestie bezpieczeństwa sanitarnego oraz ewentualne zagrożenia epidemiczne. Punkty porad będą musiały zapewnić odpowiednie narzędzia do kontaktu zdalnego, m.in. słuchawki z mikrofonem.
Od kiedy obowiązują zmiany?
Rozporządzenie zacznie obowiązywać 1 stycznia 2026 r. i wprowadzi zmiany dotyczące:
- sposobu umawiania wizyt,
- form kontaktu z prawnikiem,
- miejsc udzielania pomocy,
- zasad dokumentowania porad.
Nowy sposób raportowania zbiorczych danych o udzielonej pomocy zacznie obowiązywać od 1 kwietnia 2026 r. Dokumentacja sporządzona wcześniej pozostanie zgodna z dotychczasowymi przepisami.
Źródło: Dziennik Ustaw, BiznesInfo
Obserwuj w Google News
