Czym jest weksel i kiedy go używać?
Czym jest weksel?
Weksel stanowi rodzaj papieru wartościowego, w którym strona zobowiązuje się do bezwarunkowego spłacenia sumy wekslowej w określonym terminie, co za tym idzie weksel nie jest powiązany z żadnymi innymi czynnościami prawnymi. Takie papiery wartościowe mają trzy najważniejsze funkcje. Pierwsza z nich to funkcja płatnicza (kredytowa). Wekslem można opłacać zakup towarów i powodować umorzenie pokrytego nim długu. Drugą jest funkcja zabezpieczająca, gdyż weksel zabezpiecza podjęte zobowiązania. Trzecia funkcja obiegowa wiąże się z możliwością przeniesienia wierzytelności z jednej osoby na drugą.
Jakie są rodzaje weksla?
Wśród weksli, możemy wyróżnić dwa podstawowe podziały. W zależności od tego, kogo będzie dotyczył obowiązek uregulowania należności, wyróżniamy weksle własne (sola) lub weksle trasowane (ciągnione). W przypadku weksli własnych, obowiązkiem spłaty zadłużenia objęty zostaje wystawca tego weksla. W przypadku weksli trasowanych natomiast dłużnikiem jest osoba wskazana na dokumencie, która go przyjęła. Jednak w momencie, gdy okaże się, że ta osoba jest niewypłacalna, dług trasata przejmuje wystawca weksla.
Jakie są elementy weksla?
Elementy, które powinien zawierać weksel, reguluje ustawa Prawo wekslowe. Według przepisów weksel powinien być sporządzony w formie pisemnej i podpisany przez jego wystawcę. Ponadto ten papier wartościowy musi zawierać:
nazwę „weksel” w języku, w którym jest wystawiony;
polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy wekslowej;
nazwisko osoby zobowiązanej do zapłacenia oraz osoby, na rzecz której ma zostać dokonana zapłata;
wskazanie miejsca i terminu płatności;
datę i miejsce wystawienia weksla.
Weksel in blanco – szczególna forma weksla
Szczególną odmianą weksla są weksle in blanco, które zostają podpisany przez wystawcę w momencie, gdy nie ma uzupełnionych wszystkich elementów, w tym kwoty do zapłaty. Ten rodzaj weksli używany jest najczęściej, przy zaciąganiu kredytów i pożyczek. Do weksla in blanco dołącza się deklarację wekslową będącą porozumieniem, które określa sytuacje, w jakich okolicznościach weksel można uzupełnić. Dopiero w momencie, który określa deklaracja wekslowa, weksel zostanie uzupełniony o elementy brakujące. Taką sytuacją może być m.in. powstanie zadłużenia. Weksel in blanco stanowi zabezpieczenie przeciwko niewypłacalności, dodatkowo zdecydowanie przyspiesza egzekucję zabezpieczonej wierzytelności. Jeśli natomiast realizacja weksla okaże się niemożliwa, konieczna może okazać się windykacja długu lub nawet zgłoszenie sprawy do sądu.
Wystawianie weksla in blanco niesie za sobą duże ryzyko. Remitent może przykładowo uzupełnić wcześniej puste pole sumy wekslowej nieprawdziwą, zawyżoną kwotą, a następnie domagać się zrealizowania weksla lub sprzedać wierzytelność firmie windykacyjnej. W takiej sytuacji wystawca może próbować udowodnić, że wierzyciel świadomie działa na jego szkodę, jednak jest to bardzo trudne do realizacji działanie.
