Sanatorium za darmo. ZUS sfinansuje pobyt, ale trzeba spełnić kluczowe warunki
Leczenie w uzdrowisku kojarzy się większości z nas z długimi kolejkami w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia i koniecznością dopłat do zakwaterowania czy wyżywienia. Tymczasem istnieje ścieżka, która pozwala na całkowicie bezpłatny wyjazd do sanatorium, a co więcej – Zakład Ubezpieczeń Społecznych pokrywa nawet koszty dojazdu najtańszym środkiem lokomocji.
- ZUS bije rekordy w wysyłaniu Polaków na kurację
- Sanatoryjny „boom” nie tylko wśród seniorów
- Jak zdobyć skierowanie do sanatorium sfinansowanego przez ZUS?
ZUS bije rekordy w wysyłaniu Polaków na kurację
Statystyki za rok 2024 nie pozostawiają złudzeń – program rehabilitacji leczniczej ZUS stał się prawdziwym hitem polskiego systemu ubezpieczeń. Ogromnym atutem fakt, że ZUS pokrywa:
- koszty leczenia,
- zakwaterowania i wyżywienia,
- dojazdu (najtańszym środkiem transportu publicznego).

Jak wynika z najnowszych danych, z bezpłatnych wyjazdów skorzystało w minionym roku aż 58 tysięcy osób.
To ogromna rzesza pracowników, którzy zamiast pogłębiać swoje deficyty zdrowotne, trafili do ośrodków rozsianych po całej Polsce, od gór po Bałtyk. Skala tego zjawiska pokazuje, że system stał się drożny i skutecznie dociera do osób faktycznie potrzebujących profesjonalnego wsparcia fizjoterapeutycznego.
Zobacz też: Tyle kosztuje spędzenie Sylwestra w sanatorium. Kuracjusze mogą się zdziwić
Sanatoryjny „boom” nie tylko wśród seniorów
Najczęściej pacjenci kierowani są na rehabilitację narządu ruchu – to tam generowane są największe potrzeby, wynikające głównie z siedzącego trybu pracy lub nadmiernych obciążeń fizycznych.
Prawo do rehabilitacji mają osoby, które m.in.:
- są zagrożone częściową lub całkowitą niezdolnością do pracy,
- pozostają w zatrudnieniu i podlegają ubezpieczeniu w ZUS,
- pobierają zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub rentę okresową,
- przebywają na L4 i uzyskają pozytywną opinię lekarza orzecznika.
Warto zauważyć, że profil przeciętnego kuracjusza ZUS ewoluuje. Coraz częściej są to osoby młode, które dostrzegają pierwsze sygnały wypalenia organizmu lub borykają się z przewlekłymi bólami kręgosłupa wynikającymi ze specyfiki pracy biurowej.

Popularność programu wynika również z faktu, że czas oczekiwania na taki wyjazd jest zazwyczaj krótszy niż w przypadku kolejek do sanatoriów finansowanych przez NFZ.
ZUS kieruje również na rehabilitację osoby z:
- chorobami układu krążenia (np. po zawale),
- chorobami układu oddechowego (POChP, astma, powikłania po COVID-19),
- schorzeniami narządu głosu,
- zaburzeniami psychosomatycznymi.
Niezbędnym warunkiem jest to, że rehabilitacja musi dawać realną szansę powrotu do pracy.
Jak zdobyć skierowanie na wyjazd do sanatorium sfinansowany przez ZUS?
Pierwszym krokiem jest wizyta u dowolnego lekarza prowadzącego leczenie – może to być zarówno lekarz pierwszego kontaktu, jak i specjalista. To on wystawia wniosek o rehabilitację leczniczą (druk PR-4), który następnie musi trafić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Kluczowym argumentem w takim dokumencie musi być rokowanie odzyskania zdolności do pracy po przeprowadzeniu turnusu.
Kolejnym etapem jest badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który ocenia, czy dany pacjent faktycznie kwalifikuje się do programu. Orzecznik bierze pod uwagę nie tylko aktualny stan zdrowia, ale przede wszystkim potencjał rehabilitacyjny kandydata. Jeśli opinia będzie pozytywna, pacjent otrzymuje zawiadomienie o skierowaniu do konkretnego ośrodka.
Co istotne, wybór miejsca kuracji zależy od profilu schorzenia oraz dostępności wolnych miejsc w placówkach, z którymi ZUS ma podpisane umowy. Turnus trwa zazwyczaj 24 dni, co jest okresem wystarczającym do wdrożenia intensywnej fizjoterapii i utrwalenia nowych nawyków prozdrowotnych. W uzasadnionych przypadkach pobyt może zostać skrócony lub wydłużony. Leczenie może mieć formę stacjonarną lub ambulatoryjną.
Program ten jest dostępny dla osób ubezpieczonych w ZUS (pracowników, zleceniobiorców, osób prowadzących działalność gospodarczą), a także dla tych, którzy pobierają zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne.