Ulga prorodzinna. Od podatku możesz odliczyć nawet kilka tysięcy złotych
Z najpopularniejszej w Polsce ulgi skorzystać mogą rodzice biologiczni i zastępczy oraz opiekunowie prawni, którzy faktycznie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem. Ile można odliczyć? To zależy przede wszystkim od liczby potomstwa, gdyż limity dochodów obowiązują tylko przy jednym dziecku. W innych przypadkach ulga prorodzinna przysługuje niezależnie od zarobków. Rodzice trójki dzieci mogą odliczyć od podatku nawet 4224,12 zł rocznie.
Za 2021 rok niemal 4 miliony Polaków skorzystały z ulgi prorodzinnej zwanej również jako ulga na dzieci. Łączna kwota odliczeń z tego tytułu wyniosła wówczas 5,7 mln zł. Teraz zbliża się termin kolejnych rozliczeń z Urzędem Skarbowym, a więc warto przyjrzeć się zasadom korzystania z ulgi prorodzinnej.
Ulga na dziecko — zasady skorzystania
Jest to rozwiązanie przysługujące rodzicom biologicznym i zastępczym oraz opiekunom prawnym. Mogą z niego skorzystać, jeśli faktycznie sprawują władzę rodzicielską nad dzieckiem. Samo posiadanie władzy, płacenie alimentów czy utrzymywanie sporadycznych kontaktów z potomstwem nie uprawnia do zastosowania ulgi.
Ulga przysługuje na:
każde dziecko, które nie ukończyło 18. roku życia,
dziecko niepełnosprawne, otrzymujące rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny — w tym przypadku niezależnie od jego wieku,
dziecko mające do 25 lat, które wciąż się uczy i nie uzyskało:
- dochodów, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 (według skali podatkowej) lub art. 30b (kapitały pieniężne) lub
- przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych) i 152 (ulga na powrót)
w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. (wysokość renty socjalnej w grudniu 2022 roku wyniosła 1338,44 zł, jej dwunastokrotność to kwota 16 061,28 zł).
Limity dochodu a ulga na dzieci
Limity dochodów w roku podatkowym nie obowiązują rodziców i opiekunów, którzy sprawują władzę rodzicielską nad dwojgiem i więcej dzieci. Natomiast w przypadku jednego dziecka limity wyglądają następująco:
112 tys. zł dla małżeństw (sumuje się dochody obu małżonków),
112. tys. zł w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko,
56 tys. zł, jeśli rodzic nie jest w związku małżeńskim, również przez część roku.
Główny Doradca Podatkowy firmy inFakt, Piotr Juszczyk, tłumaczy w komentarzu udzielonym redakcji Biznesinfo, że ulgę można rozliczać na skali podatkowej. W efekcie osoba, która prowadzi działalność gospodarczą i rozlicza się za pomocą podatku liniowego, nie jest uprawniona do skorzystania z ulgi.
Jednak, gdybyśmy dodatkowo mieli umowę zlecenie lub umowę o pracę, to pamiętajmy, że przy rozliczaniu tego PIT-u , będzie możliwość skorzystania z ulgi. Jednocześnie, jeśli jeden z rodziców pracuje na umowę o pracę i osiąga dochody poniżej 56 tys. zł, a drugi rodzic prowadzi działalność i osiągnie dochód 100 tys. zł, to wówczas ulga przy jednym dziecku nie będzie przysługiwała. Dojdzie do przekroczenia limitu. W efekcie od podatku liniowego nie można odliczyć ulgi, ale wpływa to na kryterium dochodowości gospodarstwa domowego — wyjaśnia Piotr Juszczyk.
Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt dodaje również, że w 2022 roku wiele osób było zatrudnionych na umowie o pracę i dostawało pensję minimalną, wskutek czego nie było konieczności zapłaty przez nich podatku dochodowego. Teraz jednak przepisy pozwalają im skorzystać z ulgi w postaci odliczenia od składek ZUS.
Podatek jest płacony dopiero po przekroczeniu 30 tys. zł dochodu, a składki już od pierwszej złotówki. Tak więc dla wielu osób może być mylące, gdy rodzic zobaczy PIT bez podatku, to może błędnie pomyśleć, że nie skorzysta z ulgi — mówi nam Piotr Juszczyk.
Ile wynosi ulga prorodzinna?
Jak czytamy na stronie podatki.gov.pl, wysokość ulgi zależy od liczby potomstwa i wynosi kolejno:
na pierwsze dziecko — 92,67 zł miesięcznie (1 112,04 zł w ciągu roku),
na drugie dziecko — 92,67 zł miesięcznie (1 112,04 zł w ciągu roku),
na trzecie dziecko — 166,67 zł miesięcznie (2 000,04 zł w ciągu roku),
na czwarte i każde kolejne dziecko — 225,00 zł (2 700,00 zł w ciągu roku).
Ministerstwo Finansów objaśnia liczenie ulgi na następującym przykładzie: rodzice mają trójkę dzieci, a więc ulgę odliczają za każde z nich zgodnie z powyższym wskazaniem. W efekcie przysługująca im roczna ulga sięga łącznie 4 224,12 zł.
Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę zatem możesz odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez was ustalonej — informuje Ministerstwo Finansów.
Ważne: na stronie podatki.gov.pl znaleźć można 9 przykładowych sytuacji, które mogą budzić wątpliwości obywateli co do tego, czy przysługuje im ulga. Przykład:
Jak skorzystać z ulgi?
W zeznaniu podatkowym należy podać liczbę dzieci oraz ich numery PESEL (jeśli ich nie mają, wówczas imiona, nazwiska i daty urodzenia). Aby rozliczyć ulgę prorodzinną, trzeba złożyć PIT-36 lub PIT-37 wraz z załącznikiem PIT/O.
W przypadku gdy opodatkowujesz dochody łącznie z małżonkiem składacie jeden PIT/O. Jeżeli wam obojgu przysługuje ulga, ale składacie odrębne zeznania podatkowe, każde z was w załączniku PIT/O wpisuje kwotę, którą odlicza od podatku. Jeżeli odliczenia dokonuje tylko z jedno was, drugie nie dołącza PIT/O do swojego zeznania — czytamy na stronie podatki.gov.pl.
Główny Doradca Podatkowy firmy inFakt wspomina w komentarzu udzielonym redakcji Biznesinfo o jeszcze jednej ważnej kwestii. Mianowicie: jeśli podatek od dochodu rodzica jest niższy niż przysługująca mu ulga na dziecko, wówczas może on zawnioskować o zwrot niewykorzystanej ulgi prorodzinnej.
W przypadku zwrotu nie może on jednak przekroczyć kwoty składek na ubezpieczenia społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne podlegających odliczeniu w zeznaniu PIT rodziców — podsumowuje Piotr Juszczyk.
