Poczta Polska ruszyła z kontrolami. Kara za brak tej opłaty to niemal 1 tys. zł. Emeryci mogą być z niej zwolnieni
Opłata abonamentowa za posiadanie odbiornika radiowego lub telewizyjnego, potocznie zwana abonamentem RTV, to jeden z tych tematów, które budzą silne emocje i są często postrzegane jako relikt przeszłości. Mimo rosnącej niechęci społecznej i licznych dyskusji na temat zasadności tej daniny obowiązek jej uiszczania w Polsce pozostaje w mocy dla każdego, kto posiada zarejestrowany telewizor lub radioodbiornik. System, który w założeniu miał wspierać media publiczne, jest regularnie kontrolowany, a za jego ignorowanie grożą wysokie kary finansowe.
Abonament RTV w Polsce – kogo dotyczy obowiązek i jakie są konsekwencje ignorowania przepisów?
Abonament radiowo-telewizyjny to stała opłata, której uiszczenie jest obowiązkiem każdego gospodarstwa domowego lub firmy, która posiada zarejestrowany odbiornik. Pieniądze zebrane w ten sposób stanowią finansowanie działalności mediów publicznych, takich jak Polskie Radio i Telewizja Polska.
W 2024 roku miesięczna opłata za sam radioodbiornik wynosi 8,70 zł, natomiast za posiadanie zarówno radia, jak i telewizora – 27,60 zł. Choć z roku na rok rośnie liczba osób unikających płatności, nie zwalnia to z odpowiedzialności i potencjalnych sankcji finansowych.

Co się dzieje, gdy obowiązek płatności zostanie zlekceważony? System przewiduje kontrole prowadzone przez upoważnionych pracowników Poczty Polskiej. Mają oni prawo weryfikować, czy w danym miejscu znajdują się zarejestrowane odbiorniki. Warto podkreślić, że ich uprawnienia do wejścia do prywatnego mieszkania bywają kwestią sporną i często budzą kontrowersje, natomiast w przypadku przedsiębiorstw czy instytucji kontrola jest prostsza do przeprowadzenia.
Jeżeli w wyniku takiej kontroli zostanie stwierdzone, że posiadamy odbiornik, a nie dopełniliśmy obowiązku rejestracji i płatności, grozi nam kara. Wysokość tej kary jest dotkliwa, ponieważ wynosi 30-krotność miesięcznej opłaty za telewizor i radio, co przekłada się na kwotę 828 zł. Do tej sumy należy doliczyć zaległe opłaty za cały okres niezgodnego z prawem posiadania odbiornika. Kara ta musi zostać uiszczona w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Czy jednak w dobie streamingu, telewizji kablowej i mobilnego dostępu do mediów, taki model finansowania jest wciąż adekwatny?
Odbiorniki RTV a nowe technologie: Kwestia rejestracji a uchylanie się od opłaty
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rejestracji i tym samym uiszczaniu abonamentu RTV podlegają wszystkie urządzenia techniczne, które są przystosowane do odbioru sygnału radiowego lub telewizyjnego.
Oznacza to, że za odbiornik jest uznawany tradycyjny telewizor, ale także radio samochodowe, radio przenośne czy też zestaw audio. Regulacje te rodzą jednak liczne niejasności w kontekście nowoczesnych urządzeń. Czy komputer z kartą telewizyjną to odbiornik? A smartfon lub tablet, na którym oglądamy treści z serwisów streamingowych lub YouTube?

W świetle polskiego prawa, urządzenia te, choć zdolne do odbierania sygnału RTV za pośrednictwem internetu, zazwyczaj nie są traktowane jako podlegające obowiązkowi rejestracji i opłaty abonamentowej. Kluczowe jest „bezpośrednie” przystosowanie do odbioru sygnału.
Jednak samo uchylanie się od obowiązku poprzez niezgłoszenie posiadania tradycyjnego odbiornika jest ryzykowne, gdyż kary są nakładane z mocą administracyjną, a ich egzekucja może być prowadzona na zasadach podobnych do zaległości podatkowych. Niewątpliwie, wprowadzenie jasnych, nowoczesnych ram prawnych dostosowanych do cyfrowej rzeczywistości, zamiast ciągłego „łatania” starych regulacji, mogłoby przynieść ulgę zarówno obywatelom, jak i instytucjom kontrolującym. Kto może być zwolniony z opłaty abonamentu RTV?
Ulga dla seniora i nie tylko: Kto i jak może uzyskać zwolnienie z abonamentu RTV?
Choć obowiązek płatności dotyczy większości posiadaczy odbiorników, polskie prawo przewiduje szereg ulg i zwolnień. Jest to szczególnie istotne dla osób starszych i tych o najniższych dochodach.
Kluczową grupą, która może ubiegać się o zwolnienie, są emeryci. Prawo do ulgi mają osoby, które osiągnęły wiek 60 lat i mają ustalone prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Oprócz seniorów zwolnienie przysługuje także:
- Osobom, które ukończyły 75 lat;
- Osobom zaliczonym do I grupy inwalidzkiej;
- Osobom pobierającym świadczenie pielęgnacyjne lub rentę socjalną;
- Bezrobotnym;
- Inwalidom wojennym i wojskowym;
- Osobom niesłyszącym lub niewidomym.
Aby skorzystać z prawa do zwolnienia, nie wystarczy samo spełnienie kryteriów. Niezbędne jest złożenie formalnego wniosku w dowolnej placówce Poczty Polskiej. Do wniosku należy dołączyć komplet dokumentów, które potwierdzają prawo do ulgi, takich jak decyzja o przyznaniu emerytury (w przypadku seniorów) lub orzeczenie o niepełnosprawności.
Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i uregulowaniu ewentualnych zaległości za okres poprzedzający uzyskanie uprawnienia osoba taka zostaje zwolniona z dalszych opłat. Warto wiedzieć, że zwolnienie z płatności abonamentu RTV nie jest przyznawane automatycznie i wymaga inicjatywy ze strony uprawnionej osoby. Choć system abonamentowy pozostaje kontrowersyjny, możliwość uniknięcia dotkliwych kar i skorzystania z przysługujących ulg jest ważna dla wielu Polaków.