Koniec prerogatyw dla elektryków. Buspasy i darmowe parkingi były w tej układance "kluczowe"

Elektryk na buspasie to przywilej

Krótko przed pierwszym w Polsce programem dopłat do samochodów elektrycznych (2021 r. - "Mój Elektryk), Sejm uchwalił ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych, stymulując popyt na drogową zieloną energię przez wprowadzenie intratnych wyjątków. Kierowcy EV mogą poruszać się po buspasach i za darmo parkować w strefach płatnego parkowania w centrach miast (art. 13, ust. 3, pkt. 1 i 148 a., 2018 r.). Przepis trafił do Ustawy Prawo o ruchu drogowym jako przejściowy, z adnotacją, że bez interwencji prawodawcy – prolongowania – traci moc 1 stycznia 2026 r. (czyli w praktyce do końca 2025 r.).

“Przywilej według badań prowadzonych przez Fundację stanowi jeden z kluczowych czynników motywujących do zakupu pojazdu zeroemisyjnego” – podnoszą w EV Klub Polska, fundacji zrzeszającej społeczność użytkowników EV i lobbującej na rzecz elektromobilności.

Rośnie rynek EV

Przyrost parku EV w Polsce na koniec czerwca br. modelowany przez Instytut Badań Rynku SAMAR wykazuje stały przyrost w perspektywie ostatnich 12 miesięcy. Na koniec półrocza 2025 mieliśmy 126.768 zarejestrowanych elektryków (zestawienie nie uwzględnia hybryd), co przekłada się na roczny przyrost 35.143 samochodów (+38,4 proc.). Największą składową tego tortu są samochody osobowe (ponad 70,5 proc.) i to ten segment rośnie najbardziej wyraźnie: w samym tylko pierwszym półroczu br. o 17.286 sztuk. 

Wzmożenie notuje też program “Nasz-E Auto”, o którego przyszłości rozmawialiśmy z ekspertem rynkowym z Pracowni Finansowej – “Będziemy mieli dwa kryzysy dziennie” – a który obsługuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Według danych z rządu w samym tylko lipcu napłynęło 2497 wniosków, tym samym osiągając dotychczasowy rekord roku. Łącznie od lutego br. do Funduszu spłynęło 9159 wniosków. Serwis globenergia odnotowuje przy tym, że rośnie udział wniosków od osób z niższymi dochodami, co może oznaczać istotny odwrót w całej strukturze użytkowania samochodów elektrycznych – m.in. dzięki dopłatom za “złomowanie” samochodów spalinowych ponad 390 wnioskom przypisano premię za niski dochód. 

Będzie prolongata

“Rekordowe wyniki wskazują na rosnące zainteresowanie elektromobilnością” – mówi Łukasz Lewandowski, prezes EV Klub Polska. “W pierwszym półroczu 2025 r. udział samochodów elektrycznych w sprzedaży nowych samochodów wyniósł 5 proc. To jednak wciąż znacznie poniżej średniej unijnej, która wynosi 15,6 proc.” – wymienia.

Fundacja zwróciła się do Ministerstw, przypominając o dobiegającym końca terminie ulg EV, które – jak mówi Lewandowski, znacznie przyczyniają się do rozwoju sektora. Klub EV przeprowadził własne badania w tym zakresie, wykazując w raporcie, że jednym z najczęściej wskazywanych przez kierowców przywilejem, który przekłada się na decyzję zakupową, jest możliwość korzystania z buspasów (badanie na 1 tys. osób). Podobne rozwiązania, przynajmniej na początku rozwoju sektora elektromobilnego, wprowadzały inne kraje Wspólnoty; m.in. Niemcy.

Ministra klimatu i środowiska P. Henning - Kloska, przywoływana przez serwis money.pl, podnosi, że Komitet Stały Rady Ministrów uwzględnił już dyskusję nt. przedłużenia rozwiązań z ustawy o elektromobilności. 24 lipca br. w wykazie prac legislacyjnych znalazł się m.in. projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo ruchu drogowego. Ministra zdradza, że wstępnie perspektywa przedłużenia prerogatyw została już zaakceptowana – przedłużenie miałoby obowiązywać do końca 2027 r. (czyli +2 lata). 

Co więcej, “w kolejce” mają czekać kolejne proelektryczne rozwiązania; pieniądze z KPO miałyby móc trafiać do programu NaszEauto, ale tym razem na pojazdy kategorii busów i małych samochodów dostawczych. To pieniądze, które rząd musi wykorzystać do końca czerwca 2026 r. Z takiego programu miałyby móc skorzystać także samorządy czy instytucje publiczne – jak szkoły.