Umowa o pracę na okres próbny i jej elementy

Umowa o pracę na okres próbny – czym jest?

Umowa o pracę na okres próbny, choć z nazwy może brzmieć dosyć niezobowiązująco, wciąż gwarantuje pracownikowi wszystkie prawa i przywileje, przysługujące osobom zatrudnionym na mocy umowy o pracę. Różni się jedynie okresem, który w związku z jej charakterem, nie może być dłuższy niż 3 miesiące. Jej założeniem jest zweryfikowanie umiejętności pracownika, by nie okazało się, że pracodawca podpisał umowę na dłuższy okres z osobą niespełniającą odpowiednich kompetencji. W praktyce działa to także w drugą stronę. Pozwala pracownikowi na rozeznanie się w nowym miejscu pracy i określenie, czy mu ono odpowiada. Jeśli nie, dosyć szybko może je opuścić, co nie byłoby takie proste, gdyby umowa została podpisana na dłuższy okres, bo to wiązałoby się z koniecznością odczekania nie zawsze krótkiego okresu wypowiedzenia umowy.

Umowa o pracę na okres próbny – kogo może dotyczyć?

Z kim pracodawca powinien podpisać umowę o pracę na okres próbny? Jak zaznaczono wyżej, powinien to zrobić w przypadku wszystkich nowych pracowników, których chce w swoim miejscu pracy sprawdzić. Warto zaznaczyć jednak, że istnieją konkretne przypadki, w których pracodawca nie ma prawa takiej umowy zawrzeć. Dotyczy to zatrudnienia pracowników młodocianych w celu przygotowania zawodowego. Nie może jej także zawrzeć, gdy nawiązuje stosunek pracy z osobą, która uzyskuje posadę na podstawie powołania, mianowania czy wyboru. Pracodawca nie ma też możliwości zawarcia drugiej umowy o pracę na okres próbny, chyba, że ta konkretna sytuacja dotyczy wyszczególnionych wyjątków, które taką możliwość dopuszczają. Do tych wyjątków zalicza się sytuacje, w których ten sam pracownik ma co prawda wykonywać pracę u tego samego pracodawcy, ale jego zakres obowiązków będzie różny do tego, który go dotyczył w trakcie trwania pierwszej umowy o pracę. Dodatkowo, dopuszcza się nawet sytuację, że pracownik znów zostanie zatrudniony na mocy umowy o pracę na okres próbny w ramach wykonywania tych samych obowiązków, ale wówczas muszą minąć przynajmniej 3 lata od wygaśnięcia poprzedniej umowy.

Umowa o pracę na okres próbny – wypowiedzenie

Prawo do wypowiedzenia umowy o pracę występuje co do zasady w przypadku każdego rodzaju takiej umowy, niezależnie od długości jej okresu. Wypowiedzenia może dokonać zarówno pracownik, jak i pracodawca. Podobnie jak w przypadku umów podpisywanych na dłuższy okres, to wypowiedzenie również musi być złożone na piśmie, a w przypadku, gdy decyduje się na to pracodawca, powinien również podać powód swojej decyzji. Ta musi wynikać z ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracownika lub z popełnienia przestępstwa przez pracownika lub z utraty odpowiednich uprawnień pracownika z jego winy, które były niezbędne do wykonywania pracy.

Warto natomiast zaznaczyć, że nawet w przypadku krótkich umów o pracę na okres próbny obowiązuje okres wypowiedzenia. Wynika on bezpośrednio z okresu, na jaki taka umowa została podpisana. Jeśli okres jej trwania jest krótszy niż 2 tygodnie, to okres wypowiedzenia wynosi 3 dni i rozpoczyna się wraz z dniem następującym po dniu złożenia wypowiedzenia. Jeśli zaś okres jej trwania jest dłuższy niż 2 tygodnie, wówczas okres wypowiedzenia wynosi 1 tydzień i rozpoczyna się wraz z nowym tygodniem następującym po tym, w którym złożono wypowiedzenie. W przypadkach, gdy okres trwania takiej umowy o pracę wynosi 3 miesiące, to okres wypowiedzenia trwa wówczas 2 tygodnie i rozpoczyna się wraz z nowym tygodniem następującym po tym, w którym złożono wypowiedzenie.