Narodowy Spis Powszechny już 1 kwietnia. Udział jest obowiązkowy

Spis powszechny już za niecałe dwa tygodnie

Już za niecałe dwa tygodnie, bo 1 kwietnia – i nie jest to żart – rusza Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań. Akcja ta jest organizowana raz na dekadę. Po raz ostatni spis powszechny miał miejsce między kwietniem a czerwcem 2011 roku (był to zarazem pierwszy spis dokonywany od czasu gdy Polska należy do Unii Europejskiej). W tym roku ze względu na pandemię potrwa on nieco dłużej, bo do końca września.

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań ma na celu dostarczenie urzędom statystycznym szczegółowych informacji o liczbie ludności i jej rozmieszczeniu, strukturze demograficznej i zawodowej, sytuacji ekonomicznej i społecznej gospodarstw domowych wraz z informacją o ich warunkach mieszkaniowych.

Udział w spisie jest obowiązkowy dla wszystkich mieszkańców naszego kraju (odmowa grozi grzywną w wysokości 5 tys. zł). Obowiązkiem spisowym objęte są: osoby fizyczne stale zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach i innych zamieszkanych pomieszczeniach nie będących mieszkaniami na terenie Polski, osoby fizyczne nie mające miejsca zamieszkania; mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania i inne zamieszkane pomieszczenia nie będące mieszkaniami.

W odróżnieniu od poprzednich akcji, tym razem Polacy będą mogli dokonać spisu samodzielnie drogą online. Formularz zostanie uruchomiony pierwszego dnia spisu, czyli 1 kwietnia. Będzie on dostępny na stronie internetowej www.spis.gov.pl. W przypadku osób, które nie posiadają własnych komputerów czy urządzeń mobilnych, samospis umożliwią urzędy gmin, które zostały zobowiązane do przygotowania na czas spisu stanowisk komputerowych.

Osoby, które ze względu na zaawansowany wiek czy niepełnosprawność nie będą w stanie same wypełnić formularza, będą mogły liczyć na pomoc rachmistrza, który zadzwoni bądź złoży wizytę osobiście. W tym roku do przeprowadzenia wywiadów w ramach spisu powszechnego poszukiwano 16 tys. osób. Jak się jednak okazało znalezienie chętnych nie było łatwe (pisaliśmy o tym TUTAJ), dlatego przedłużano nabór. Ostatecznie jak poinformowała redakcję Biznes Info Ewa Bolesławska, Naczelnik Wydziału Współpracy z Mediami w Głównym Urzędzie Statystycznym (GUS) nabór udało sie zakończyć 16 lutego.

Wśród powodów nikłego zainteresowania pracą rachmistrza najczęściej wskazywano pandemię, ale też niewielkie zarobki. Z danych przekazanych naszej redakcji przez przedstawicielkę GUS faktycznie wydają się one znikome.

-  W noweli ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 roku wynagrodzenie dla rachmistrzów zostało ujednolicone i wszyscy rachmistrzowie za zarejestrowanie 1 ankiety mają otrzymywać wynagrodzenie w wysokości 6 zł brutto (wcześniej oferowano 4 zł za wywiad telefoniczny i 7 zł za wywiad bezpośredni – red.)  – podkreślała w komentarzu dla Biznes Info Ewa Bolesławska, dodając jednak, że formularz spisowy nie jest skomplikowany, a wypełnienie go nie zajmuje 10 min, co oznacza, że w przypadku sprawnego przeprowadzania ankiet w ciągu godziny rachmistrz może zarobić 60 zł brutto.

Naczelnik Wydziału Współpracy z Mediami podkreślała również, że ostateczna liczba rachmistrzów, którzy zostaną wysłani w teren będzie uzależniona od tego, ile osób spisze się samodzielnie, a także od sytuacji epidemicznej w Polsce.

W przypadku wizyty rachmistrza, jak przypomina GUS nie wolno odmówić mu przekazania danych. Urząd uspokaja jednak, że przekazane informacje są poufne i podlegają szczególnej ochronie.

8 bloków tematycznych

Formularz Narodowego Spisu Powszechnego jak podaje Interia.pl będzie  podzielony na osiem bloków tematycznych. Pierwszy będzie dotyczył kwestii związanych z demografią (wiek, stan cywilny, posiadane obywatelstwo), drugi aktywności ekonomicznej Polaków (ile osób pracuje, gdzie, jaki wykonują zawód i w jakim wymiarze), zaś trzeci wykształcenia.

Kolejne bloki będą dotyczyć niepełnosprawności (należy w nim ocenić własne ograniczenia, podać stopień i prawne orzeczenie o niepełnosprawności, a także grupy schorzeń, które powodują trudności w wykonywaniu codziennych trudności) oraz mobilności (pytania odnośnie tego jak często Polacy zmieniają miejsce zamieszkania, jak często wyjeżdżają za granicę). Z kolei szósty blok scharakteryzuje społeczeństwo pod względem etnicznym i kulturowym. Określi skład narodowościowy mieszkańców Polski, ich wyznanie, a nawet język, jakim się posługują w kontaktach w domach.

Kolejne grupy pytań dotyczyć będą stopnia pokrewieństwa członków gospodarstw domowych i tytułów prawnych do zajmowanych przez nich domów i mieszkań.  Najwięcej czasu jak zauważa Interia.pl trzeba będzie poświęcić na określenie sytuacji mieszkaniowej Polaków. Udzielane odpowiedzi dotyczyć będą rodzaju i stanu zajmowanych pomieszczeń mieszkalnych, a także własności mieszkania. W formularzu trzeba będzie podać liczbę pokoi, a także wyposażenie mieszkania w urządzenia techniczno-sanitarne, jak również rodzaj paliwa stosowanego do ogrzewania. W przypadku domu trzeba będzie też podać rok budowy, powierzchnię użytkową budynku i jego własność.