Składki na ubezpieczenie społeczne – co musisz wiedzieć?
W jakim celu pobierane są składki na ubezpieczenie społeczne?
Składki na ubezpieczenie społeczne zapewniają nam dostęp do różnych świadczeń, które możemy otrzymać np. w przypadku choroby lub długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy. Świadczenia te, wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, chronią nas przed różnymi życiowymi sytuacjami niezależnymi od nas. Składki na ubezpieczenie społeczne opłaca pracodawca i są pobierane z pensji pracownika. Osoby, które prowadzą działalność gospodarczą, muszą opłacać składki samodzielnie.
Gdy przystąpimy do ubezpieczeń społecznych, mamy nam prawo do pobierania świadczeń, jeśli spełnimy określone warunki. Opłacając składki na ubezpieczenie społeczne, otrzymujemy dostęp do:
ubezpieczenia emerytalnego,
ubezpieczenia rentowego,
ubezpieczenia chorobowego,
ubezpieczenia wypadkowego.
Wysokość składek na ubezpieczenie społeczne wyrażona jest w formie stopy procentowej. Mówiąc w prostych słowach, z każdej pensji pracownika pobierana jest określona kwota pieniędzy. Im wyższe wynagrodzenie brutto, tym większe składki są odprowadzane.
Czy składki na ubezpieczenie społeczne są obowiązkowe?
Ubezpieczenie społeczne może być obowiązkowe lub dobrowolne. Wszystko zależy od naszej sytuacji. Jeśli jesteśmy pracownikami zatrudnionymi na umowę o pracę, pracodawca ma obowiązek odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne. Wtedy przysługuje nam prawo do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego. Warto dodać, że pracownik nie może decydować, których składek na ubezpieczenie społeczne nie chce odprowadzać.
Jeśli wykonujemy pracę w oparciu o umowę zlecenie, umowę agencyjną lub umowę o świadczenie usług, wtedy obowiązują nas ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Zupełnie inaczej jest w przypadku umowy o dzieło. Pracownik wykonujący pracę tylko i wyłącznie na podstawie umowy o dzieło nie podlega ubezpieczeniom, a zatem pracodawca nie pobiera żadnych składek na ubezpieczenie społeczne.
Natomiast osoba, która pobiera zasiłek macierzyński, przebywa na urlopie wychowawczym bez prawa do emerytury i renty oraz nie ma innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, pobiera świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna lub jest członkiem rady nadzorczej i pobiera wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.
Wysokość składki na ubezpieczenie społeczne
Jak już wcześniej wspominaliśmy, wysokość składek na ubezpieczenie społeczne wyrażona jest w formie stopy procentowej. Co więcej, poszczególne składki finansowane są przez pracownika i pracodawcę, a w jednym przypadku całą składkę opłaca pracownik ze swojej pensji. Poszczególne składki na ubezpieczenie społeczne wyglądają następująco:
składka na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy wymiary. Ta składka jest finansowana przez pracownika i pracodawcę po 9,76%,
składka na ubezpieczenie rentowe – 8% podstawy wymiaru. Pracodawca płaci 6,5%, a pracownik 1,5%. Jeśli składka jest płacona przez przedsiębiorcę, to z własnych środków płaci 8%,
składka na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy wymiaru. Pracownik w całości pokrywa tę składkę ze swojej pensji. Dla przedsiębiorców składka ta jest dobrowolna,
składka na ubezpieczenie wypadkowe – wysokość stopy procentowej w roku składowym, który trwa od 1 kwietnia 2020 r. do 31 marca 2021 r. wynosi 1,67% (50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na w/w rok składkowy dla grup działalności).
