Dziedziczenie środków zgromadzonych na rachunku bankowym
To, co się stanie ze środkami zgromadzonymi na rachunkach bankowych w przypadku śmierci ich właściciela, zależy od kilku czynników. Proces różni się w zależności od tego, czy rachunek prowadzony był przez jedną osobę, czy może był to rachunek wspólny. Znaczenie ma również wydana bankowi dyspozycja na wypadek śmierci. Kto ma prawo do pieniędzy zgromadzonych na rachunku bankowym po śmierci jego posiadacza? Pieniądze zgromadzone na rachunkach bankowych, poza pewnymi wyjątkami, wchodzą w skład spadku. W przypadku śmierci właściciela rachunku jego konto zostaje zablokowane od tego momentu nie można wykonywać wpłat ani wypłat. Bank przestaje również naliczać odsetki od zdeponowanych pieniędzy. Dokona on wypłaty jedynie na wniosek uprawnionego spadkobiercy po okazaniu przez niego poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza lub postanowienia sądu stwierdzającego otrzymanie spadku.
Śmierć współwłaściciela rachunku bankowego – co dalej?
Bank nie dowie się o śmierci jednego ze współwłaścicieli rachunku, do momentu, aż drugi ze współwłaścicieli lub najbliższa rodzina nie poinformują go o tym, w szczególności, dopóki nie otrzyma od nich aktu zgonu. Dokument ten może przedłożyć każdy, nie tylko współwłaściciel konta. W przypadku śmierci jednego ze współposiadaczy rachunku w większości banków działających na polskim rynku stosowane są dwie procedury:
wygaśnięcie umowy i zablokowanie części środków na rzecz spadkobierców,
przekształcenie rachunku wspólnego w indywidualny.
W przypadku rachunku, którego zmarły był współwłaścicielem, a więc gdy drugi z właścicieli rachunku wciąż żyje, umowa nie ulega automatycznemu rozwiązaniu z dniem śmierci jednego z posiadaczy. Po przedłożeniu w banku aktu zgonu środki zgromadzone na rachunku najczęściej ulegają zablokowaniu do momentu przedstawienia stosownych dokumentów spadkowych.
Pełnomocnictwo do konta bankowego a śmierć właściciela
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci którejkolwiek ze stron, czyli pełnomocnika albo mocodawcy (tj. udzielającego pełnomocnictwa), chyba że w pełnomocnictwie z przyczyn uzasadnionych zastrzeżono inaczej np. zmarły, ustanowił dyspozycję na wypadek śmierci.
Środki zgromadzone przez spadkodawcę stają się skutecznie zablokowane na okres kilku, a czasami nawet i kilkunastu miesięcy. Często pomocne jest sporządzenie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci – jest to alternatywa dla standardowego dziedziczenia środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach bankowych. Spadkodawca jeszcze za życia musi dokonać formalności. Zgodnie z treścią: Art. 56 Prawa bankowego posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może polecić pisemnie bankowi dokonanie – po swojej śmierci – wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom: małżonkowi, wstępnym, zstępnym lub rodzeństwu określonej kwoty pieniężnej. Kwota wypłaty bez względu na liczbę wydanych dyspozycji, nie może być wyższa niż 20-krotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci może zostać w każdym czasie zmieniona lub odwołana na piśmie przez posiadacza rachunku. Kwota wypłacona zgodnie z dyspozycją wkładem na wypadek śmierci nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku. Osoby, którym na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci wypłacono kwoty z naruszeniem przepisów, są zobowiązane do ich zwrotu spadkobiercom posiadacza. W przypadku dokonania takiej dyspozycji, środki zgodnie z nią wypłacone nie wchodzą do spadku. Należy jednak pamiętać o pewnych ograniczeniach. Dotyczą one między innymi osób uprawnionych do otrzymania pieniędzy.
Zamknięcie konta bankowego po śmierci właściciela
Do zamknięcia konta i zablokowania kart kredytowych wystarczy akt zgonu. Do wypłaty zgromadzonych na rachunkach pieniędzy potrzebny już będzie prawomocny wyrok sądu spadkowego lub notarialne poświadczenie dziedziczenia. Po śmierci właściciela konta bank może pokryć koszty pogrzebu, ale tylko do wysokości środków zgromadzonych na rachunku.
