Jak łączyć fundusze unijne z PPP?

Pełnomocnik rządu ds. partnerstwa publiczno-prywatnego wyjaśnia...

Partnerstwo publicznoprywatne może zapewnić dużo efektywniejszą realizację znacznej części inwestycji objętych wsparciem w ramach nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej.

Projekty inwestycyjne ze wsparciem funduszy unijnych mogą być realizowane jednocześnie w partnerstwie publiczno-prywatnym – to tzw. hybrydowe PPP. Łączenie środków z UE z PPP przynosi wiele korzyści, takich jak efektywniejsza realizacja projektu przez partnera prywatnego dzięki zaangażowaniu jego knowhow , możliwość przekazania części ryzyka partnerowi prywatnemu czy stabilność jakości świadczenia usług przez cały, wieloletni okres trwania umowy o PPP .

Jak to wygląda w praktyce? Podmioty publiczne, już na etapie rozważania sposobu realizacji przedsięwzięcia, każdorazowo przeprowadzają wstępną ocenę czy inwestycja może być realizowana w PPP . Projekt klasyfikujemy jako potencjalnie hybrydowy wówczas, kiedy możemy pozyskać dofinansowanie UE w ramach krajowego lub regionalnego programu operacyjnego, a finansowanie zapewniane przez partnera prywatnego będzie uzupełniało nakłady niezbędne do sfinansowania projektu.

Warto wiedzieć, że o środki UE może starać się zarówno podmiot publiczny, jak i partner prywatny. Gdy beneficjentem dotacji unijnej jest podmiot publiczny środki unijne stanowią jego udział w finansowaniu projektu PPP . Część finansowania projektu PPP , którą w takiej sytuacji wnosi partner prywatny rozliczna jest natomiast jako wkład własny beneficjenta w projekcie UE. Ponieważ dotacja obniża wartość nakładów inwestycyjnych, które musi zapewnić partner prywatny opłaty pobierane od użytkowników również są niższe niż w przypadku, gdy to partner prywatny finansuje w całości etap budowy.

W jaki sposób przygotować projekt PPP z dofinansowaniem UE? Wniosek o pozyskanie dotacji z UE musi potwierdzać, że projekt inwestycyjny spełnia wszystkie wymogi konkursu o dotację unijną, a przede wszystkim, że jest on wykonalny – co potwierdza studium wykonalności. Podobnie jak w przypadku projektów PPP , dla których wykonuje się ocenę efektywności poświadczającą, że projekt jest uzasadniony, wykonalny i korzystny dla interesu publicznego. Zakres analiz w wielu aspektach się pokrywa przez co nie wykonuje się podwójnej pracy.

Przed wyborem partnera prywatnego wniosek o środki UE może złożyć jedynie podmiot publiczny. Takie rozwiązanie pozwala zaplanować i określić warunki przyznania dotacji, które następnie będą uwzględnione w postępowaniu na wybór partnera prywatnego. Podmiot publiczny musi jednak pamiętać, że jeżeli w trakcie negocjacji partner prywatny zaproponuje innowacyjne rozwiązania, których nie obejmuje umowa o dofinansowanie unijne, konieczne będą zmiany tej umowy.

Po podpisaniu umowy o PPP zarówno partner prywatny, jak i podmiot publiczny może wnioskować o dotację UE. Strona, która zostanie beneficjentem środków UE jest odpowiedzialna za sprawozdawczość i monitorowanie projektu, szczególnie w kontekście jego trwałości.

Przygotowanie i realizacja hybrydowego projektu PPP łączy korzyści jakie niosą ze sobą dwie formuły realizacji przedsięwzięcia: PPP i dofinansowanie unijne. Takie czynniki jak zakres przeprowadzanych analiz, konieczność zapewnienia transparentności postępowania oraz zasady monitorowania projektu w fazie realizacji w hybrydowym PPP wymagają niewiele większego zaangażowania niż w projekcie PPP bez dofinansowania unijnego.

Dobrym przykładam projektu hybrydowego PPP jest projekt termomodernizacji budynków oświatowych w Zgierzu. Przedmiotem projektu jest kompleksowa termomodernizacja 24 placówek oświatowych w mieście. Środki UE zostały wniesione do projektu w postaci wkładu podmiotu publicznego. Mechanizm wynagrodzenia partnera prywatnego to opłata za dostępność powiązana z osiągnięciem zadeklarowanych oszczędności energetycznych, które mogą sięgać nawet 60%.