Wcześniejsza emerytura – kto i na jakich zasadach może skorzystać?
Rodzaje wcześniejszych emerytur
Polskie prawodawstwo przewiduje następujące rodzaje wcześniejszych emerytur:
emerytura pomostowa,
świadczenie przedemerytalne,
nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Wszystkie powyższe rodzaje wcześniejszych emerytur wymagają udokumentowanych okresów składkowych i nieskładkowych na dzień 1 stycznia 1999 r.
Czym jest i komu przysługuje emerytura pomostowa?
Emerytura pomostowa wypłacana jest do czasu nabycia praw do emerytury właściwej. Ten rodzaj wcześniejszej emerytury przysługuje osobo urodzonym po 31 grudnia 1948 r. Mogą się o nią starać kobiety, które ukończy 55 lat i mają udokumentowane 20 lat stażu pracy, w tym 15 lat pracy w warunkach szczególnych, oraz mężczyźni, którzy ukończyli 60 lat i mają udokumentowane 25 lat stażu pracy, w tym 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Osoby te muszą być zatrudnione w pełnym wymiarze godzin.
Za pracę w warunkach szczególnych uważa się pracę na stanowiskach o znacznej szkodliwości dla zdrowia i o znacznym stopniu uciążliwości albo wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.
Aby uzyskać prawo do emerytury pomostowej, należy pamiętać o złożeniu wniosku o jej przyznanie najpóźniej w miesiącu, w którym nastąpiło spełnienie warunków do jej otrzymania.
UWAGA! Do stażu można doliczyć lata pracy na terenie Unii Europejskiej.
Komu przysługuje świadczenie przedemerytalne?
Świadczenie przedemerytalne otrzymują osoby, które utraciły zatrudnienie wskutek niewypłacalności pracodawcy lub likwidacji zakładu pracy. Aby otrzymać prawo do zasiłku przedemerytalnego należy spełnić następujące warunki:
kobiety muszą mieć ukończone przynajmniej 56 lat i posiadać okres uprawniający do emerytury w wymiarze 20 lat,
mężczyźni muszą mieć ukończone przynajmniej 61 lat i posiadać okres uprawniający do emerytury w wymiarze 25 lat.
Osoby, które utraciły pracę w wyniku rozwiązania umowy z winy pracodawcy, również mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę. W tym przypadku, aby uzyskać świadczenie przedemerytalne, kobieta musi mieć ukończone 55 lat, a mężczyzna 60 lat.
Wcześniejsza emerytura w postaci świadczenia kompensacyjnego
O taki rodzaj wcześniejszej emerytury mogą ubiegać się nauczyciele. Jednak, aby z niego skorzystać, nauczyciel musi:
osiągnąć wiek, który wynosi dla kobiet 55 lat, a dla mężczyzn 57 lat,
osiągnąć staż emerytalny, który wynosi co najmniej 30 lat,
przepracować w szkole przynajmniej 20 lat w wymiarze minimum ½ obowiązkowego wymiaru zajęć.
Świadczenie to przysługuje również osobom zatrudnionym w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich i poprawczakach.