Urlop należy się każdemu. Ale jak długo będzie trwał zależy od czasu spędzonego w pracy
Satysfakcjonujący wypoczynek jest, jak wiadomo, warunkiem koniecznym efektywnej pracy. Prawo do płatnego wypoczynku nabywane jest jednak z czasem.
Prawo do urlopu jest gwarantowane w polskim systemie kodyfikacji prawnych. Związane z tym zagadnieniem uregulowania znajdują się przede wszystkim w ustawie Kodeks Pracy.
Jak liczyć urlop
Wymiar urlopu jest różny i zależy w głównej mierze od stażu pracy, jakim może pochwalić się dana osoba. W momencie rozpoczęcia pierwszej pracy nabywa ona prawo do 1/12 czasu urlopu przysługującego jej po przepracowaniu pełnego roku (dwunastu miesięcy kalendarzowych). Po ukończeniu pierwszego roku pracy należy się jej urlop wypoczynkowy trwający nie dłużej niż 20 dni. Prawo do wypoczynku w pełnym wymiarze, trwającego 26 dni, pracownik nabywa dopiero po przepracowaniu dekady, czyli 10 lat.
Nauka się liczy
Jednak do okresu zatrudnienia, od którego zależy czas trwania urlopu, wliczane są okresy poprzedniego zatrudnienia (bez względu na przerwy oraz tryb rozwiązania stosunku pracy). Premiowany jest także okres poświęcony na naukę. I tak z tytułu ukończenia zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej do okresu zatrudnienia doliczany jest czas trwania nauki, jednak nie więcej niż trzy lata. Absolwent średniej szkoły zawodowej może doliczyć czas trwania nauki, nie więcej jednak niż pięć lat. W przypadku osób, które ukończyły naukę w średniej szkole ogólnokształcącej – cztery lata, policealnej – sześć lat, na uczelni wyższej – osiem.
Jeżeli w trakcie zatrudnienia pracownik jednocześnie się uczył, do okresu pracy określającego wymiar urlopu wliczany jest okres zatrudnienia, w którym równolegle uczęszczał do szkoły, bądź trwania nauki (w zależności od tego, co jest dla niego bardziej korzystne).
Urlop, jak precyzują zapisy Kodeksu Pracy, powinien obejmować dni robocze (wolne od pracy nie są do niego wliczane). Udzielenie urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest możliwe tylko w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest mniejsza niż pełny, dobowy wymiar czasu pracy w ciągu dnia, na który urlop ma być przyznany.
Urlop proporcjonalny
Płatny wypoczynek przysługuje pracownikowi także w roku kalendarzowym, w którym ustał nawiązany z nim wcześniej stosunek pracy. Może go wykorzystać u dotychczasowego pracodawcy w sposób proporcjonalny do okresu u niego przepracowanego, chyba że przed ustaniem stosunku pracy wykorzystał urlop w przysługującym mu lub wyższym wymiarze.
Może również wykorzystać urlop u kolejnego pracodawcy w wymiarze odpowiadającym okresowi pozostającemu do końca danego roku kalendarzowego, ale tylko w przypadku zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego. Szczegółowe zasady przydzielania i wykorzystania urlopu w zakresie proporcjonalnym reguluje ustawa.
