Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - kto i kiedy je odprowadza oraz ile wynoszą w 2021?
Każdy pracodawca płaci składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, które określane są funduszami celowymi. Zostały stworzone, by realizować konkretne, odrębne cele państwowe bądź samorządowe, które nie są finansowane z budżetu państwa. Czym dokładnie są te fundusze? Kiedy składki są obowiązkowe i ile wynoszą?
Fundusz Pracy - FP
Fundusz Pracy funkcjonuje w Polsce od 1990 roku, a środki, które zbiera, są przeznaczane w głównej mierze na łagodzenie skutków bezrobocia, między innymi zasiłki, stypendia czy dofinansowania. Funduszami, którymi dysponuje, są składki odprowadzane przez przedsiębiorców oraz pracowników. Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stanowi o obowiązku opłacania składek na FP przez pracodawców, zleceniobiorców oraz osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Będąc płatnikiem składek, świadczenie na Fundusz Pracy odprowadza się od osób objętych obowiązkowymi ubezpieczeniami - zdrowotnymi i rentowymi. Składka obliczana jest od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, czyli od tej samej, od której obliczane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ustawa budżetowa określa stopę procentową składki na Fundusz Pracy - kwota jest więc zmienna.
Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne opłacają składki za osoby:
pozostające w stosunku pracy lub stosunku służbowym,
wykonujące pracę nakładczą,
wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia lub równoważnych bądź współpracujące z wykonawcami takich umów,
wykonujące pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
pobierające stypendia sportowe,
otrzymujące świadczenie górnicze, górniczy zasiłek socjalny, świadczenie socjalne pobierane na urlopie górniczym,
będące żołnierzami zawodowymi.
Składki na Fundusz Pracy nie są opłacane w momencie, gdy:
nowy przedsiębiorca korzysta z preferencyjnych składek ZUS,
wynagrodzenie pracownika wynosi mniej niż płaca minimalna,
przedsiębiorca zatrudnia pracowników tylko i wyłącznie w oparciu o umowę zlecenie,
pracownik oraz przedsiębiorca osiągną określony wiek - kobiety 55 lat, mężczyźni 60 lat.
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - FGŚP
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych funkcjonuje od 1994 roku, a od 2012 roku uznawany jest za państwowy fundusz celowy. Opłacane na fundusz składki przekazywane są na ochronę roszczeń pracowniczych, w przypadkach niewypłacalności pracodawcy. Składki przeznaczone są więc głównie na wszystkie składniki wynagrodzenia należnego pracownikowi. Kwota składki obliczana jest od podstawy wymiaru składek społecznych i jest w całości opłacana przez płatnika składek.
Podmioty zobowiązane do opłacania składek na FGŚP to:
przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą na terenie Polski,
przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą jednocześnie w Polsce oraz na terenie krajów członkowskich UE, EFTA, Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii czy Irlandii Północnej,
oddziały instytucji kredytowych,
oddziały banków zagranicznych,
oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń,
oddziały bądź przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych.
Składki opłacane są za wszystkie osoby zatrudnione, objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i ubezpieczeniami rentowymi.
Gdy jest się płatnikiem, nie ma konieczności opłacania składek na FGŚP w przypadku:
pracownika, który: został skierowany do pracy przez Państwowy Urząd Pracy i nie skończył 30 lat - składka nie jest odprowadzana przez pierwsze 12 miesięcy od miesiąca następującego po zawarciu umowy,
pracownika, który wraca z urlopu macierzyńskiego (lub urlopu na warunkach macierzyńskiego), rodzicielskiego oraz wychowawczego - składki nie są opłacane przez 36 miesięcy od miesiąca po powrocie z rzeczonego urlopu,
pracownika, który ukończył 50 lat i przez 30 dni przed zatrudnieniem był w ewidencji bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy - składka nie jest odprowadzana przez 12 miesięcy od miesiąca następującego po zawarciu umowy o pracę,
kobiet, które ukończyły 55 lat,
mężczyzn, którzy ukończyli 60 lat.
Składki na FP i FGŚP w 2021 roku
Stopa procentowa składek na FP i FGŚP wynosi:
Fundusz Pracy: 2,45%
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych: 0,10%
Składka na FP jest obliczana łącznie ze składką na Fundusz Solidarnościowy - wykazywana jest więc suma stóp procentowych obu składek, gdzie 1,0% to stawka procentowa FP, a 1,45% to stawka FS.