Mediacja gospodarcza – dlaczego warto spróbować?
Czym jest mediacja gospodarcza?
Mediację, w tym mediację gospodarczą, wykorzystuje się do rozwiązywania sporów pomiędzy przedsiębiorstwami, właścicielami firm i kadrą zarządzającą. Obok arbitrażu i negocjacji stanowi jeden z alternatywnych wobec sądu sposobów rozwiązywania konfliktów. Coraz popularniejsza w Polsce mediacja gospodarcza jest doceniana zarówno przez małe i jak bardzo duże przedsiębiorstwa, pozwala bowiem zaoszczędzić mnóstwo czasu, pieniędzy i stresu.
Ugoda zawarta przed mediatorem i zatwierdzona przez sąd ma moc ugody sądowej. Co ważne, mediacja gospodarcza gwarantuje poufność i nie należy obawiać się ujawnienia istotnych danych, naruszenia tajemnicy handlowej czy przedsiębiorstwa. Osoba mediatora pomaga osiągnąć porozumienie korzystne dla obu skonfliktowanych stron – profesjonalistę cechują bezstronność i obiektywizm, o których bardzo trudno pamiętać, gdy jest się czynną stroną konfliktu.
Jakie zalety ma mediacja?
Ugoda mediacyjna ma moc umowy cywilnoprawnej, a po zatwierdzeniu przez sąd – wyroku sądowego. Przystąpienie do mediacji jest jednak dobrowolne, a strony uczestniczące nie są według prawa zobligowane do zawarcia porozumienia. Z kolei jeśli nie uda się zakończyć rozmów ugodą, wówczas przedsiębiorstwa nie są związane ani propozycjami, ani ustępstwami, jakie padły w czasie prowadzonej mediacji. Poza tym najważniejsze zalety mediacji to:
uniknięcie rozpoczęcia postępowania sądowego lub zakończenie już trwającego,
oszczędność czasu i pieniędzy: spór można rozstrzygnąć nawet w ciągu kilku lub kilkunastu tygodni – statystycznie mediacja jest 13 razy szybsza i 5-krotnie tańsza od postępowania sądowego,
budowanie pozytywnego wizerunku w biznesie i możliwość zachowania dobrych relacji biznesowych – pokojowe rozwiązanie konfliktu z kontrahentem lub nawet utrzymanie współpracy.
Mediacja gospodarcza – jaka jest rola mediatora?
Podstawowym zadaniem mediatora jest tworzenie atmosfery sprzyjającej znalezieniu kompromisowego rozwiązania sporu, które będzie satysfakcjonowało obie strony. Zgodnie z art. 1832 § 1 k.p.c. mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych korzystająca w pełni z praw publicznych. Mediator kieruje rozmową stron w taki sposób, aby obie strony miały możliwość spokojnie przedstawić swoje racje i znaleźć wspólne stanowisko. Mediator nie może niczego rozstrzygać ani narzucać czy faworyzować którejś ze stron – musi pozostać neutralny. Mediator ma obowiązek bezwzględnie przestrzegać tajemnicy w kwestii powierzonych mu w trakcie mediacji informacji.
Czy mediacja ma same zalety?
Podczas mediacji możliwy jest brak równowagi stron lub asymetria potencjałów (ekonomicznych, intelektualnych), które rodzą ryzyko nadużycia przewagi przez silniejszą stronę. Jak wskazuje samo Ministerstwo Sprawiedliwości w dokumencie Mediacje w polskim systemie prawa. Mediacja w sprawach gospodarczych:
„niewątpliwie jest to poważny potencjalny problem, którego rozwiązania poszukiwać należy w systemowych gwarancjach praworządności wynikające z ustanowionych standardów postępowania mediacyjnego, mechanizmach selekcji mediatora, kodeksie etycznym mediatora i jego profesjonalnym przygotowaniu, a także w aktywnej roli sądu zatwierdzający ugodę mediacyjną pod kątem legalności i zasad uczciwego obrotu (zasady współżycia społecznego).”